تاریخ ارسال : ۲۷ خرداد ۱۳۹۸
فهرست مطالب
ماریجوانا مادهای روانگردان است که در فرهنگ عامیانه به نامهایی چون علف، وید (Weed) یا گل شناخته می شود و از گیاه شاهدانه با نام علمی Cannabis Sativa استخراج میگردد. این گیاه حاوی بیش از 400 نوع ماده شیمیایی است که قوی ترین ماده روان گردان آن به نام “THC” یا Tetrahydrocannabinol شناحته می شود. اثرات روان گردان و درمانی این گیاه برای مواردی چون کاهش علائم کولیک و آسم سالها مورد استفاده بوده است.حشیش نیز از دیگر فرآوردههای شاهدانه است که از رزین (شیره) آن استخراج میشود و به مراتب حاوی مقدار بیشتری THC می باشد. کلمه ماریجوانا به ماده استخراج شده از قسمت برگ و گلِ گیاه شاهدانه گفته می شود. شایع ترین فرم مصرف ماریجوانا به صورت استنشاقی و سپس فرم خوراکی میباشد. خرید و فروش و مصرف ماریجوانا تا چند سال گذشته در آمریکا غیرقانونی بود و همچنان شایع ترین ماده مصرفی غیرقانونی فدرال در ایالات متحده میباشد. ماریجوانا برای اولین بار در آمریکا در سال ۱۹۹۶ در ایالت کالیفرنیا با اهداف درمانی، قانونی اعلام شد. در چند سال اخیر نظر عموم مردم نسبت به استفاده از ماریجوانا تغییرات شگرفی داشته است، به گونهای که در صورت تایید پزشک معالج برای مصرف درمانی ماری جوانا، بیش از ۹۰ درصد از افراد بالغ، از مصرف آن حمایت میکنند. هم چنین نظر افراد حرفهای در کادر درمان نیز نسبت به ماریجوانا تغییرات زیادی داشته است به طوری که در سال ۱۹۸۹ حدود ۴۱ % از پزشکان متخصص مایل به استفاده از ماری جوانا برای اهداف درمانی بودند که این آمار در سال ۲۰۱۳ به ۷۶ % رسیده است.
اگرچه ماریجوانا استفاده های درمانی زیادی از جمله بهبود بی اشتهایی و تهوع در افراد مبتلا به سرطان و تحت شیمی درمانی، بهبود علائم اسپاسم عضلانی، بهبود التهاب مفاصل، کاهش درد در افراد مبتلا به دردهای مزمن و غیره دارد، هنوز بیشترین مصرف ماریجوانا مصرف تفریحی آن است که بیشتر به صورت استنشاقی و خوراکی انجام می شود. اثرات مصرف استنشاقی سریع و قابل پیش بینی است، اما اثرات فرم خوراکی با تاخیر و گاهی غیر قابل پیش بینی ظاهر میشود. شایعترین علامت در روش استنشاقی، تغییر mood به صورت ریلکس شدن و بروز سرخوشی میباشد. تنها اثر فیزیولوژیک قابل پیش بینی آن، افزایش ضربان قلب و قرمز شدن چشم ها میباشد. حافظهی کوتاه مدت مختل و انجام حرکات ظریف هم سخت میگردد.
اثرات مصرف خوراکی میتواند بین ۶ تا ۱۲ ساعت ادامه یابد و گاهی نیز علائم شدیدتری مانند عدم تعادل، استفراغ، بیقراری و سرکوب سیستم عصبی ایجاد کند که ممکن است منجر به استفاده از مراقبتهای پزشکی شود. از آنجایی که شروع اثر محصولات خوراکی با تاخیر همراه است، این خطر وجود دارد که فرد گمان کند به دلیل عدم مصرف دوز کافی، هنوز اثر ماریجوانا آغاز نشده است و از این رو مقدار بیشتری مصرف کند که باعث تشدید علائم خواهد شد.
مصرف محصولات خوراکی ماریجوانا در کودکان میتواند علائم بسیار شدید از جمله کاهش سطح هوشیاری، افت دمای بدن، کوما، قطع تنفس و نهایتا مرگ را به دنبال داشته باشد. بنابراین به صورت جدی بایستی از دسترس کودکان دور نگه داشته شود.
سوالی که مطرح میشود این است که آیا ماریجوانا میتواند اثرات و علائم شدیدی ایجاد کند که نیازمند مداخله فوری درمانی باشد؟
پاسخ دادن به این سوال یکی از چالش برانگیزترین مباحثی است که در بین متون و شواهد علمی وجود دارد. در مقالات چاپ شده در سالهای اخیر چند مورد از عوارض استفاده از ماریجوانا دیده میشود که به صورت مختصر در زیر توضیح داده شده است.
-
در یک مطالعه بین سال های ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۵ بین مصدومانی که به علت تصادف به اورژانس در ایالت کلورادو (که مصرف ماریجوانا قانونی بود) و سایر ایالاتی که مصرف ماریجوانا آزاد نبود مراجعه کرده بودند، مشاهده گردید که در بین بیماران اورژانسهای کلورادو مصرف ماریجوانا در زمان تصادف به مراتب بیشتر از سایر ایالات بوده است.
– چندین مورد عوارض قلبی عروقی به دنبال مصرف ماریجوانا به صورت سندروم حاد کرونری، نامنظمی ضربان قلب، ایست ناگهانی قلب و بروز سکته قلبی به ویژه در افرادی که بیماری زمینهای قلبی از جمله سابقه سکته قلبی و اشکالات هدایتی قلب داشتهاند، به صورت موردی گزارش شده اند که قطعا نیازمند مطالعه بیشتر میباشد.
-
مصرف همزمان ماریجوانا و الکل میتواند باعث تشدید علائم ناشی از آن شود.
-
مصرف دوز بالای ماریجوانا یا مصرف آن برای اولین بار در فردی که بیماری زمینهای شناخته شده روانپزشکی دارد میتواند منجر به بروز سایکوز(جنون آنی) گردد.
-
ماریجوانا میتواند با برخی داروها تداخل داشته باشد که هنوز مطالعه قطعی بر روی آن انجام نگردیده است، اما در صورت مصرف هریک از داروهای روانپزشکی، ضدانعقاد و ضدپلاکت، داروهای ضدویروس (مهار کننده پروتئاز) بایستی در مصرف ماریجوانا احتیاط شود.
-
در مطالعهای که در برلینگتون در ایالت ورمونت انجام شد، مشاهده گردید که مصرف ماریجوانا به صورت روزانه و متوسط سه بار در طول روز بهخصوص اگر به همراه سیگار یا الکل باشد، می تواند باعث بروز مسمومیت و عوارض بیشتری به ویژه اختلالات شناختی و اختلال در قدرت تصمیم گیری گردد.
در خاتمه لازم به ذکر است که عوارض ناشی از مصرف ماریجوانا مورد بحث است و نیازمند به تحقیقات و بررسی بیشتر در طی زمان میباشد.