تاریخ ارسال : ۲۶ اسفند ۱۳۹۹
بدون شک آشپزخانه قلب تپنده ی همه خانه هاست. اما باید توجه داشته باشیم میکروب ها در این قسمت از خانه نیز می توانند رشد کنند و باعث بیماری شما و عزیزانتان گردند. آلودگی های میکروبی در تمامی آشپزخانه ها نقاطی در وجود دارد که از دیدرس خارجند اما همین نقاط می توانند محلی برای تجمع میکروب ها باشند. یا بر عکس نقاط یا وسایلی وجود دارد که هر روزه با آن ها سر و کار داریم اما متوجه آلودگی آن ها نمی شویم.
مهم ترین منابع آلودگی در آشپزخانه ها عبارتند از :
1- اولین محل گسترش میکروب ها در آشپزخانه دستان ما هستند. بنابراین زمانی که به مواد خام نظیر میوه ها، سبزی، گوشت و ماهی خریداری شده دست می زنید بدون اینکه بدانید تعداد زیادی میکروب را با خود حمل و به نقاط دیگر منتقل می کنید. در صورتی که همین میکروب ها در زمان مصرف به غذا منتقل شود ممکن است باعث مسمومیت یا عفونت شود. بسیاری از میکروب ها یا ویروس ها که در بیماری های وابسته به غذا، سرماخوردگی و آنفولانزا نقش دارند، از طریق دست به دست یا دست به غذا منتقل می شوند. بسیاری از ما پس از حمل مواد خام و آلوده و یا قبل از شروع به آماده سازی غذا دستان خود را نمی شوئیم و بدین ترتیب آلودگی از مواد خام به غذای آماده به مصرف منتقل می شود.
2- گوشت های قرمز و طیور، ماهی خام، لبنیات پاستوریزه نشده، میوه و سبزیجات نشسته حاوی انواع بسیار زیادی از باکتری ها هستند که بسیاری از آن ها خطرناکند نظیر اشرشیا کلی، لیستریا، ویبریو، شیگلا، سالمونلا و کمپیلوباکتر.
3- کانتر و سطح کابینت محل های مناسبی برای تجمع میکروب ها هستند چرا که ابتدا تمامی کیسه های خرید روی آن قرار می گیرد که بسیاری از آن ها در اثر تماس با زمین آلوده شده اند. سپس در سطح همان کانتر یا میزها مشغول آماده سازی مواد خام می شویم غافل از اینکه میلیون ها میکروب را به آن سطح منتقل کرده ایم و بسیاری از آن ها به مواد خام هم منتقل می شوند که به آن آلودگی متقاطع گفته می شود.
4- حوله ها و دستمال ها به دلیل مرطوب بودن اغلب حاوی طیف گسترده ای از میکروب ها هستند پس زود به زود آن ها را شسته و تمیز نمائید یا به جای آن ها از دستمال کاغذی های یکبار مصرف استفاده کنید.
5- اسفنج ظرف شوئی یکی از آلوده ترین نقاط آشپزخانه شماست که دلیل آن وجود بقایای غذا، محیط مرطوب و نقاط پنهان برای تجمع میکروب هاست. سعی کنید از اسفنجی که برای شستن ظروف استفاده می کنید برای شستن سینک استفاده نکنید و به محض تغییر رنگ و فشرده شدن آن را دور بیاندازید.
6- سینک ظرف شوئی حاوی انواع مختلفی از میکروب هاست. بنابراین حتما پس از آماده سازی مواد خام بایستی با دقت با آب داغ و صابون شسته شود تا اثری از شیرابه های گوشت و گل و لای به جا مانده باقی نماند.
چرا وضعیت بهداشتی سینک آشپزخانه مهم است؟
گاهاً پیش آمده در آشپزخانه بوی بدی به مشامان می رسد در حالی که سطل زباله خالی است و ما به دنبال منشاء بو هستیم. در حالیکه نمی دانیم سینک به ظاهر تمیز آشپزخانه منشاء این بو است. سینک اشپزخانه جائی است که ظروف کثیف و اقلام غذائی خام در آن شسته می شوند و بسیاری از مراحل آماده سازی غذا با این بخش مرتبط می باشند. اگر چه سینک اشپزخانه هر روز بارها و بارها در تماس با آب و مواد شست و شوی ظروف قرار می گیرد، اما جالب است بدانید همین رطوبت باقی مانده برای تکثیر بسیاری از میکروب ها مناسب است و لذا بایستی حداقل هفته ای یکبار سینک اشپزخانه شما به دقت شسته شده و عاری از هرگونه میکروب گردد. همچنین برخی از میکروب های بیماری زا از قبیل سالمونلا، استافیلوکوکوس اورئوس و اشرشیاکلی می توانند از طریق دستان آلوده ما به لبه های سینک و نقاطی که از فرآیند شست و شو دور می مانند، منتقل شده و محل مناسبی برای تکثیر سریع خود پیدا کنند.
برای تمیز کردن سینک به چه ابزارها و موادی نیاز داریم ؟
صابون یا مایع ظرف شوئی آنتی باکتریال ( ضد باکتریائی )، برس با اندازه های مختلف، سرکه، جوش شیرین ( بی کربنات سدیم ) یا بیکینگ پودر ( مخلوط جوش شیرین و دی فسفات دی سدیم) ، سرکه و پارچه تمیز. همچنین می توان بدون نیاز به مواد شوینده شیمیائی با موادی مثل جوش شیرین یا سرکه نیز ضد عفونی قابل قبولی روی سینک انجام دهیم. نکته ی کلیدی اینجاست که هر دو هفته یکبار قبل از خواب، یک لیوان آب داغ داخل راه آب ریخته و سپس یک لیوان محلول سفید کننده ی رقیق نشده بریزید و دیگر شیر آب را باز نکنید. با این عمل از نشت هر گونه بوی بد یا تکثیر میکروب در بخش های زیر سینک و نزدیک به آن جلوگیری می کنید. به یاد داشته باشید هیچگاه خودسرانه اقدام به مخلوط کردن مواد شوینده با هم یا با مواد طبیعی نکنید چرا که نه تنها ممکن است واکنش های شیمیائی باعث کاهش اثرات آن ها شود بلکه مواد شیمیائی جدیدی تولید می شود که بسیاری از آن ها برای سلامتی مضر اند.
دکتر مریم قادری
