تاریخ ارسال : ۲۲ اسفند ۱۴۰۰
عسل یک مادۀ خوراکی طبیعی است که انسان از گذشتههای دور از آن استفاده میکرده است و خواص گوناگونی برای آن ذکر شده است. در این مطلب از سایت اطلاعات پزشکی سیب به بررسی انواع عسل و خواص آن میپردازیم.
فهرست مطالب
انواع عسل خوب
شاید بتوان گفت که، بینهایت انواع عسل در دنیا وجود دارد. این تفاوت در انواع عسل بستگی به موارد مختلفی دارد. در وهلۀ اول، نوع زنبوری که عسل را ساخته است حائز اهمیت است. زنبورهای مختلف از شیوههای متفاوتی ممکن است برای ایجاد عسل استفاده کنند.
در وهلۀ بعدی، نوع پوشش گیاهی منطقه، فصل سال و آبوهوای منطقهای که عسل در آنجا به عمل آمده است در تعیین نوع عسل دخیل هستند. همچنین مداخلات زنبورداران و انجامدادن پروسههای خاص آنها نیز بر نوع و کیفیت عسل تأثیرگذار است. درنهایت انواع عسل در طعم، بافت، رنگ، محتویات و …. با هم تفاوت خواهند داشت. انواع عسل خوب که مشهورتر و پرکاربردتر هستند عبارتاند از:
- عسل شبدر؛
- عسل گندم سیاه؛
- عسل آفتابگردان؛
- عسل اکالیپتوس؛
- عسل گون؛
- عسل آووکادو؛
- عسل گیاهان وحشی.
این دستهبندی باتوجهبه نوع گیاهی است که عسل از آن به عمل آمده است. ممکن است در دستهبندیهای دیگر بر اساس فصل و بر اساس موارد دیگری نیز عسل دستهبندی شود. شایان ذکر است که عسلها اغلب تک گیاه نیستند و در ساخت آنها زنبورها از گیاهان مختلفی استفاده کردهاند.
انواع عسل در ایران
در ایران نیز پوشش گیاهی و آبوهوا بسیار متنوع و متفاوت است بنابراین انواع عسل در ایران نیز بسیار گوناگون هستند. عسلهای خاص و متداولتری که در ایران محبوبیت بیشتری دارند عسل آویشن، عسل آفتابگردان، عسل گون، عسل سیاهدانه، عسل مرکبات، عسل کنار و عسل یونجه هستند. تمامی انواع عسلها با وجود اینکه در اغلب خواص مشترک هستند اما هرکدام خواص منحصربهفرد خود را دارند.
خواص عسل چیست؟
احتمالاً بارها شنیدهاید که از خواص عسل صحبت شده است و برای آن خواص درمانی و دارویی زیادی ذکر شده است؛ اما، شاید پاسخ این سؤال که دقیقاً خواص عسل چیست را ندانید. یک قاشق غذاخوری عسل حاوی 61 کالری، 17 گرم کربوهیدرات، یک درصد ارزش روزانۀ ریبوفلاوین و مس است.
عسل اساساً از کربوهیدراتهای ساده ساخته شده است و حاوی مواد مغذی کمی است؛ اما بااینحال، حاوی ترکیبات گیاهی مفید در سلامتی به نام پلیفنولها است.
عسل با کیفیت حاوی بسیاری از ترکیبات گیاهی زیست فعال و آنتیاکسیدانها مانند فلاونوئیدها و اسیدهای فنولیک است. گونههای تیرهتر در مقایسه با انواع روشنتر آنتیاکسیدان بیشتری دارند.
آنتیاکسیدانها به خنثیکردن ترکیبات فعال اکسیژن (ROS) در بدن شما کمک میکنند که اگر در سلولها تجمع کنند باعث آسیب میشوند. این آسیب میتواند منجر به شرایطی مانند پیری زودرس، دیابت نوع 2 و بیماری شود. بهاینترتیب، بسیاری از مزایای عسل به محتوای آنتیاکسیدانی آن نسبت داده میشود.
اگرچه عسل، مانند سایر انواع قند، سطح قندخون شما را افزایش میدهد، آنتیاکسیدانهای موجود در آن ممکن است به محافظت در برابر سندرم متابولیک و دیابت نوع 2 کمک کند.
محققان دریافتهاند که، عسل ممکن است سطح آدیپونکتین (هورمونی که التهاب را کاهش میدهد) را افزایش دهد و تنظیم قندخون را بهبود ببخشد.
خواص عسل برای پوست
باتوجهبه داشتن ترکیبات آنتیاکسیدانی و نقش آن بهعنوان یک حامل، خواص عسل برای پوست میتواند بسیار چشمگیر باشد. استفاده از عسل در ترکیب با مواد دیگر به عنوان ماسک برای پوست میتواند مزایای زیر را داشته باشد:
- مرطوبسازی عمیق پوست؛
- پاککنندۀ منافذ؛
- لایهبرداری ملایم؛
- روشنترشدن پوست؛
- بهبود آفتابسوختگی؛
- بهبود جوش و آکنه؛
- افزایش درخشش پوست؛
- آبرسانی به پوست.
این موارد همگی موجب بهبود وضعیت پوست میشوند. آبرسانی و مرطوبسازی پوست از مهمترین خواص عسل برای چروک پوست است. همچنین ترکیبات آنتیاکسیدانی موجود در عسل با جلوگیری از آسیب سلولی موجب کاهش سرعت پیرشدن پوست میشوند و از دیگر خواص عسل برای چروک پوست به شمار میروند.
خواص عسل برای مو
خواص عسل برای مو نیز شگفتانگیز است. عسل باعث القای رشد سلولی میشود بنابراین میتواند موجب بهبود وضعیت پوست سر و بهبود رویش مو شود.
عسل باعث مرطوبشدن مو میشود که به حالتپذیری و بهبود وضعیت سلامت موها کمک میکند. همچنین ترکیبات موجود در عسل موجب درخشندگی و روشنی هرچه بیشتر موها میشوند.
خواص عسل برای معده
عسل گاهی اوقات برای درمان مشکلات گوارشی مانند اسهال استفاده میشود اگرچه تحقیقات زیادی برای نشاندادن تأثیرات آن وجود ندارد، ثابت شده است بهعنوان یک درمان برای باکتری هلیکوباکتر پیلوری (H. پیلوری) مؤثر است. این باکتری یکی از علل شایع زخم معده است. بنابراین میتوان از خواص عسل برای معده، مؤثربودن آن در بهبود یا جلوگیری از ایجاد زخم معده نام برد.
عسل همچنین یک پروبیوتیک قوی است؛ به این معنی که باکتریهای خوبی را که در روده زندگی میکنند تغذیه میکند و نه تنها برای هضم بلکه برای سلامت کلی بدن بسیار مهم هستند.
خواص عسل برای حافظه
خواص عسل برای حافظه در یک مطالعه بررسی شد و نشان داده شد که، عسل نواحی مغز مرتبط با حافظه را بهبود میبخشد و استرس اکسیداتیو مغز را کاهش میدهد. همچنین عسل غلظت فاکتور نروتروفیک مشتقشده از مغز و استیل کولین را افزایش میدهد که همگی باعث بهبود وضعیت حافظه میشوند.
خواص عسل برای حاملگی
استفاده از عسلی که پاستوریزه باشد و آلوده نباشد علاوه بر اینکه در بارداری مانعی ندارد بلکه خواص عسل برای بارداری نیز بسیار باارزش هستند ازجمله:
- میتواند به کاهش آلرژی کمک کند؛
- سوزش سردل را تسکین میدهد. بافت چسبناک و ضخیم عسل میتواند اسید را پایین نگه دارد؛
- میتواند به هضم غذا کمک کند. برخی از مطالعات نشان دادهاند که عسل میتواند به علائم یبوست کمک کند؛
- سرفه و گلودرد را تسکین میدهد.
خواص عسل برای حساسیت
ایدۀ درمان آلرژی با عسل مشابه ایدۀ دریافت واکسنهای آلرژی است. درحالیکه، اثربخشی واکسنهای آلرژی ثابت شده است؛ اما، خواص عسل برای حساسیت کاملاً اثبات نشده است.
وقتی فردی عسل محلی میخورد تصور میشود که گردههای محلی را میخورد. با گذشت زمان، حساسیت فرد نسبت به این گردهها کاهش مییابد. درنتیجه، ممکن است علائم آلرژی فصلی کمتری را تجربه کنند.
خواص عسل برای لاغری شکم
درمورد خواص عسل برای لاغری شکم و درکل کاهش وزن تحقیقاتی انجام شده و نکاتی نیز وجود دارد؛ اما باید توجه داشته باشید، آنچه باعث کاهش وزن میشود کاهش کالری دریافتی و افزایش کالری مصرفی است و این درحالی است که عسل از کربوهیدراتهای ساده ساخته شده است و تقریباً کالری بالایی دارد؛ بنابراین، مصرف زیاد آن نمیتواند به کاهش وزن کمک کند بلکه درصورت زیادهروی میتواند باعث افزایش وزن نیز شود.
البته باید توجه داشته باشید که، نسبتبه شکر عسل جایگزین بهتری است؛ چراکه علاوه بر طعم شیرین خواص مفیدی نیز دارد. بنابراین، در رژیمهای غذایی که به منظور کاهش وزن تنظیم میشوند میتوان از عسل در مقادیر محدود بهعنوان یک منبع تأمین کربوهیدرات استفاده کرد.
خواص عسل در بهبود زخم و سوختگی
از زمانهای بسیار دور از عسل برای بهبود زخمها و سوختگیها استفادۀ موضعی میشده است. طبق مطالعات انجام شده، عسل میتواند در التیام زخمهای ناشی از سوختگی و زخمهای عفونی ناشی از جراحی مفید باشد. همچنین عسل یک درمان مؤثر برای زخم پای دیابتی نیز به شمار میرود.
این خاصیت عسل به خاطر اثرات ضد باکتریایی و ضدالتهابی آن است.
درصورتیکه، درمورد انواع عسل و خواص عسل سؤالی دارید در قسمت نظرات میتوانید سؤال خود را بپرسید تا کارشناسان و پزشکان مجلۀ سیب پاسخگوی پرسش شما باشند.
پرسشوپاسخ
- خواص عسل چیست؟ عسل یک مادۀ خوراکی است که حاوی آنتیاکسیدانها و ترکیبات گیاهی مفید پلیفنول است. عسل میتواند باعث بهبود زخمها و سوختگیها، بهبود سرفه، بهبود وضعیت و سلامت مو و بهبود مشکلات گوارشی شود.
- آیا عسل باعث بهبود حساسیت میشود؟ استفاده از عسل محلی بهعلت داشتن گردۀ گیاهان آن منطقه میتواند شخص را نسبتبه گردههای آن منطقه ایمن کند؛ درست مانند اتفاقی که هنگام دریافت واکسن آلرژی میافتد.
- آیا استفاده از عسل در بارداری مجاز است؟ استفاده از عسلهای غیرآلوده و پاستوریزه علاوه بر اینکه در بارداری منعی ندارد بلکه خواص منحصربهفردی نیز دارد.
منابع