تاریخ ارسال : ۰۵ آذر ۱۴۰۲
به احتمال زیاد نام بادکنکهای هلیومی را بارها شنیدهاید اما آیا در رابطه با اینکه گاز هلیوم چیست و در چه صنایعی به کار برده میشود، اطلاعی دارید؟ آیا میدانستید که بارکد مورد استفاده در صندوقهای موجود در فروشگاهها هم به واسطه گاز هلیم کار میکند؟ بله بیش از آنچه فکر میکنید گاز هلیم در زندگی ما کاربرد دارد. به همین علت ما در این مطلب به صورت کوتاه و خلاصه به اینکه گاز هلیوم چه هست؟ میپردازیم و سپس به صورت کلی کاربرد گاز هلیوم در صنعت پزشکی را بررسی میکنیم.
گاز هلیوم چیست؟
بد نیست بدانید، اولین بار گاز هلیم در سال 1868 زمانی که ستاره شناس فرانسوی، پیر یانسن، در حال بررسی یک خورشید گرفتگی بود، کشف شد. به همین علت، نامگذاری این گاز براساس نام یکی از خدایان یونانی یعنی خدای خورشید هلیوس، انجام شد.
البته اغلب افراد Helium gas را تحت عنوان دومین عنصر جدول تناوبی میشناسند. این گاز بی رنگ و بو در صنایع مختلفی قابل استفاده است. همچنین، به دلیل چگالی کمی که دارد، بسیار سبک است و از آن در باد کردن بادکنکهای تزئینی و صنایع دیگر استفاده میشود.
موارد استفاده گاز هلیوم در صنایع مختلف
از جمله کاربردهای گاز هلیوم میتوان به استفاده از آن در صنایع مختلفی نظیر هواشناسی، پزشکی، داروسازی، خودروسازی و … اشاره کرد. یکی از رایجترین موارد استفاده گاز هلیوم بادکردن بادکنکهای تزئینی است، البته حین استفاده از این بادکنکها حتما حواستان به خطرات مرگبار بادکنک های هلیومی که ممکن است برایتان ایجاد کند، باشد. علاوه بر این، از هلیم در باد کردن بالنهای هواشناسی و کشتیهای هوایی استفاده میشود.
در صنعت خودروسازی این گاز برای تشخیص نشتی سیستمهای تهویه خودرو و باد کردن کیسه‌های هوا مورد استفاده قرار میگیرد. یکی دیگر از موارد استفاده گاز هلیم در حوزه غواصی و کف دریا و اقیانوسها است، از این گاز برای ایمن نگه داشتن غواصان و مهندسان سازه در شرایط پرفشار کف دریا استفاده میشود. ما در ادامه به انواع کاربرد گاز هلیوم در صنعت پزشکی میپردازیم.
کاربردهای گاز هلیوم در صنعت پزشکی
از جمله کاربردهای گاز هلیوم در صنعت پزشکی میتوان به استفاده از این گاز برای درمان بیماریهایی مانند آسم و آمفیزم اشاره کرد. هلیوم مایع در تولید محصولاتی همچون اسکنرهای MRI و طیف سنجهای NMR در پزشکی کاربرد دارد، در ادامه مفصل تر به کاربردهای بیشتر این گاز در بخشهای مختلف صنعت پزشکی میپردازیم.
دندانپزشکی
از گاز هلیم به عنوان یکی از محبوبترین گازها در حین انجام عملیات دندان پزشکی همچون جراحی استفاده میشود. در ضمن بد نیست بدانید، این گاز در برخی از سیستمهای پزشکی و دندانپزشکی به عنوان یک رسانای گرمایی به صورت مایع مورد استفاده قرار میگیرد.
دامپزشکی
بعضی از ابزارآلات جراحی موجود در دامپزشکی که از آنها برای رفع مشکلات حیوانات و جراحی استفاده میشود، به کمک گاز هلیم تولید شده و در اختیار دامپزشکان قرار میگیرند تا بتوانند سلامت حیوانات را دوباره به آنها بازگردانند.
پزشکی عمومی
گاز هلیم در بعضی از اصلیترین عملیات پزشکی همچون درمان آسم، آمفیزم و رفع مشکلات تنفسی کاربرد دارد. به همین خاطر از دستگاهها و وسایلی که به کمک این گاز تولید شده در بخش پزشکی عمومی همچون رفع مشکلات تنفسی استفاده میشود. این گاز به دلیل قیمت مناسب، چگالی پایین و سبکی زیاد به طور معمول در ساخت تجهیزات و وسایل پزشکی مهم و گاها جزئی مورد استفاده قرار میگیرد.
کلینیکها و بیمارستانها
کلینیکها و بیمارستانها به دلیل قیمت کم و ارزان این گاز از آن به عنوان خنک کننده برای دستگاههایشان استفاده میکنند. اگر بخواهیم به کاربرد گاز هلیوم در صنعت پزشکی و حوزه کلینیک و بیمارستان اشاره کنیم، میتوانیم بعضی از ابزارهای اصلی و حیاتی موجود در بیمارستانها و کلینیکها مانند MRI که برای تشخیص اغلب مشکلات جسمی از آن استفاده میشود، را نام ببریم. کپسول گاز هلیوم از دیگر وسایلی هست که از آن در بیمارستان و کلینیکها برای شرایط اضطرار و حاد مراجع کنندگان استفاده میشود.
مراکز مراقبت از سالمندان و خانه بهداشت
برخی از دستگاههای مراقبت از سالمندان و افراد ناتوان با کمک گاز هلیوم ساخته شدهاند، به عنوان مثال بعضی از دستگاههای مرتبط به سیستم هوا و تنفس در این حوزه قرار دارند. از جمله مزایای دیگر استفاده از گاز هلیم در صنایع دیگر میتوان به استفاده از آن در تولید اچ پلاسما و دستگاه پمپاژ اشاره کرد. این گاز همچون خنک کننده در این ابزارها کارایی دارد.
آزمایشگاهها و لابراتورهای تحقیقاتی و پزشکی
بد نیست بدانید از این گاز در آزمایشها و بررسیهای پزشکی و تحقیقاتی نظیر تصویربرداریها یا تحقیقات اصولی و بنیادین مرتبط به بیماریهای مختلف در مقیاس بزرگ و کوچک استفاده میشود. گاز هلیوم به دلیل خصوصیات خاصی که دارد برای بررسی و آنالیزهای مختلف تحقیقاتی، پزشکی و علمی مورد استفاده محققان این حوزه قرار میگیرد.
جراحی
از آنجایی که بیمار در اتاق عمل به امکانات خاصی برای زنده ماندن در شرایط اورژانسی نیاز دارد، جراحان از این گاز به عنوان کمپرسور هوای طبی برای آسانتر کردن تنفس بیمار حین جراحی استفاده میکنند. دستگاههایی نظیر دستگاه احیا که در حین جراحی استفاده میشود یا پمپهای احیای قلبی ریوی از گاز هلیم تهیه شدهاند. در ضمن از لیزر هلیوم نئون در جراحی چشم هم استفاده میشود.
EMS و آمبولانس
شاید بتوان اصلیترین کاربرد گاز هلیوم در صنعت پزشکی را استفاده از این گاز در سیستمهای تصویربرداری تشدید مغناطیسی (MRI) دانست. از آنجایی که هلیوم مایع به عنوان یک آهنرباهای ابررسانا شناخته میشود، از آن در ساخت اجزای حیاتی بسیاری از دستگاهها استفاده میشود. قیمت مناسب این گاز و دسترسی آسان به آن در بازارهای فروش، هلیم را به گازی مناسب برای استفاده در MRI تبدیل کرده است.
دستگاه تنفس و گاز اکسیژن که به عنوان یکی از اصلیترین ابزارهای موجود در آمبولانسها شناخته میشوند، از گاز هلیوم ساخته شدهاند.
جمع بندی
گاز هلیوم یکی از کم چگالیترین گازهای موجود در دنیا است که از آن در صنایع و حوزههای مختلف همچون تزئینی، پزشکی، خودروسازی و … استفاده میشود. ما در این مطلب به حوزههای مختلف پزشکی که در آنها از گاز هلیوم استفاده میشود پرداختیم تا شما به عنوان یک پزشک یا تولیدکننده با انواع مختلف تجهیزات و وسایلی که به واسطه این گاز ساخته میشوند آشنا شوید.
در صورت وجود هر گونه سوالی در رابطه با این گاز یا تهیه آن برای تولید محصولات متنوع پزشکی حتما با ما به اشتراک بگذارید.
این مقاله یک رپورتاژ تبلیغاتی است و مجله پزشکی سیب هیچ مسئولیتی در قبال آن ندارد.
