تاریخ ارسال : ۰۹ مرداد ۱۴۰۱
همانطور که میدانید، آنتی بادیها برای مقابله از بدن در مقابل ویروسها و میکروبها وظایف خود را انجام میدهند اما در برخی از موارد، این آنتی بادیها به اشتباه به گلبولهای قرمز حمله میکنند که با استفاده از آزمایش Coombs direct قابل تشخیص است. اگر قصد دارید تا در ارتباط با این آزمایش اطلاعات کاملی را کسب کنید، ادامه مطالب را دنبال نمایید.
آزمایش کومبس مستقیم چیست؟
direct coombs چیست گاهی به دلایل ژنتیکی و یا عوامل محیطی، سیستم ایمنی برخی افراد علیه گلبولهای قرمز خودی آنتی بادی تولید میکند. این اختلال در واقع نوعی بیماری خودایمن به شمار میآیدT زیرا آنتی بادیهای تولید شده باعث از بین رفتن تدریجی گلبولهای قرمز میشوند و پس از مدتی فرد دچار کم خونی میشود که به لحاظ علمی، به کم خونی همولیتیک ناشی از سیستم ایمنی (AIHA) معروف است. آزمایش کومبس مستقیم یا Direct Coombs با هدف تشخیص این نوع آنتی بادیهای خودایمن انجام میشود.
تفاوت آزمایش کومبس مستقیم و کومبس غیرمستقیم چیست؟
آزمایش کومبس مستقیم یا Direct Coombs قادر است آنتی بادیهای خودایمن متصل به سطح گلبولهای قرمز را تشخیص دهد. از آنجایی که این آنتی بادیها گاهی اوقات گلبولهای قرمز خودی را از بین میبرند، فرد ممکن است در معرض کم خونی همولیتیک قرار بگیرد. بنابراین آزمایش کومبس مستقیم به منظور تشخیص کم خونی همولیتیک خودایمن تجویز میشود. اما آزمایش کومبس غیرمستقیم آنتی بادیهای ضد گلبول قرمز که آزادانه در خون شناور هستند را تشخیص میدهد. آزمایش کومبس غیرمستقیم در دوران بارداری جهت محافظت از سلامت جنین کاربرد گستردهای دارد.
از آزمایش کومبس مستقیم برای تشخیص چه بیماریهایی استفاده میشود؟
بیماریهای خود ایمن مختلفی از جمله لوپوس اریتماتوز سیستمیک، سندرم ایوانز ، سندرم هماگلوتینین ایدیوپاتیک، ماکروگلوبولینمی والدنستروم و مونونوکلئوز عفونی باعث بروز اختلال کم خونی همولیتیک میشوند. در این بیماریها، گلبولهای قرمز خون زودتر از زمان طبیعی از بین میروند. یک گلبول قرمز سالم حدود ۱۲۰ روز عمر میکند اما در افراد مبتلا به کم خونی همولیتیک، گلبولهای قرمز بسیار زودتر از 120 روز از خون حذف میشوند. گاهی اوقات، مغز استخوان میتواند تخریب زودهنگام گلبولهای قرمز را با اضافهکاری خود جبران کند. با این حال، این تلاش مضاعف غالبا برای جبران کم خونی همولیتیک کافی نیست. کم خونی همولیتیک ممکن است به صورت ژنتیکی به ارث برسد و یا اکتسابی باشد. نوع اکتسابی آنمی همولیتیک خودایمنی (AIHA) عمدتا ناشی از مصرف بعضی داروها و یا ابتلا به بعضی از بیماریهای ویروسی و خودایمن است. آزمایش direct coombs برای تشخیص بیماریهای ذکر شده کاربرد فراوانی دارد.
آزمایش کومبس مستقیم چگونه انجام میشود؟
برای انجام آزمایش کومبس مستقیم (direct coombs) خون از ورید ساعد گرفته میشود و سپس نمونه خون به بخش آزمایشگاهی ارسال میشود. اگر در فرآیند آزمایش پس از اضافه کردن معرف کومبس، گلبولهای قرمز به هم متصل شوند و فرآیند آگلوتیناسیون رخ دهد آنگاه گفته میشود که آزمایش کومبس مثبت است.
با بروز چه علائمی آزمایش کومبس مستقیم تجویز میشود؟
بسیاری از بیماریها و داروها میتوانند باعث تخریب زودهنگام گلبولهای قرمز شوند. این فرایند منجر به از دست رفتن گلبولهای قرمز خون و در نتیجه مبتلا شدن به کم خونی میشود. در صورت بروز علائم کم خونی یا زردی (زردی پوست یا سفیدی چشمها) ممکن است پزشک این آزمایش را تجویز نماید. افراد مبتلا به کم خونی و AIHA ممکن است علائمی نظیر ضعف، سرگیجه و پوست رنگ پریده را تجربه کنند. درمان این نوع اختلالات مستلزم مصرف استروئیدهایی مانند پردنیزون و داروهای سرکوبگر سیستم ایمنی مثل آزاتیوپرین است.
تفسیر آزمایش کومبس مستقیم
اگر پاسخ تفسیر آزمایش coombs منفی باشد، یعنی جواب طبیعی است و خون شما مشکلی ندارد. این بدان معناست که هیچ تجمع و تخریبی ناشی از وجود آنتی بادیهای خود ایمن دیده نشده و در بدن آنتی بادی بر ضد گلبولهای قرمز وجود ندارد. اما اگر نتیجه آزمایش کومبس مستقیم مثبت باشد به این معنی است که آنتی بادیهایی بر ضد گلبولهای قرمز وجود دارد و احتمالا دلیل آن یکی از عوامل زیر است:
* کم خونی همولیتیک خودایمن
* یک بیماری خونی در نوزادان به نام همولیتیک نوزادان
* بیماری مونونوکلئوز عفونی
* عفونت مایکوپلاسما
* لوسمی لنفوسیتی مزمن یا اختلال مشابه
* سیفلیس
* لوپوس اریتماتوز سیستمیک
* واکنش ناشی از تطبیق نامناسب واحدهای خون در انتقال خون
و سایر بیماریهایی که احتمال ابتلا به آنمی همولیتیک را افزایش میدهند. البته لازم به ذکر است که گاهی در برخی افراد مسن بدون هیچ دلیل مشخصی نتیجه آزمایش مثبت میشود که ناشی از افزایش سن و بروز تدریجی آنتی بادیهای خودایمن است.
هومکا و انجام آزمایش کومبس مستقیم در منزل
اگر پزشک برای شما آزمایش کومبس مستقیم را تجویز کرده و یا خود تمایل به درخواست آزمایشdirect coombs دارید، یکی از سریعترین، آسانترین و مطمئنترین راهها برای انجام آن، استفاده از خدمات آزمایشگاه آنلاین در منزل است. در روش آزمایش در منزل نیازی به مراجعه حضوری شما به آزمایشگاه نیست. بهتر است بیان شود که مجموعه هومکا یکی از بهترین خدمات آزمایش در منزل را ارائه میدهد.
یکی از مزایای آزمایش در منزل هومکا امکان استفاده از خدمات بیمههای پایه و تکمیلی برای آزمایشات است. هموطنان ساکن در استان تهران و شهرهای کرج، شیراز، اصفهان، اهواز، رشت، تبریز و مشهد که قصد انجام آزمایش یا تفسیر آزمایش دارند میتوانند به وبسایت هومکا به نشانی www.homeca.ir مراجعه کرده و یا با شماره ۰۲۱۶۷۳۷۱ تماس بگیرند تا هماهنگیهای لازم جهت انجام شدن آزمایش صورت بگیرد.
این مقاله یک رپورتاژ تبلیغاتی است و مجله پزشکی سیب هیچ مسئولیتی در قبال آن ندارد.
