تاریخ ارسال : ۱۵ آذر ۱۴۰۰
بيشتر افراد تجربۀ مراجعه به اورژانس را دارند، ولي همه نمي دانند که چه زماني و درصورت بروز چه علائمي بايد اورژانس را خبر کنند يا به آن مراجعه کنند. اگرچه مفهوم اورژانسي بودن در مواردي مانند زايمان، تصادف و سقوط از ارتفاع کاملاً مشخص است. ولي، در بسياري از موارد ديگر ممکن است تصميم براي مراجعه کردن يا نکردن به اورژانس چالش برانگيز باشد. از اين رو در اين مقاله از مقالات پزشکی مجلۀ پزشکیـسلامتی سیب به معرفي «برخي» از موقعيت هاي اورژانس پزشکي و علائم شايع و مهم آنها مي پردازيم که درصورت بروز بايد جدي گرفته شوند.
فهرست مطالب
درد قفسه سينه
شاید تاکنون چندین بار دچار درد قفسه سینه شده باشید و این سؤال برایتان پیش آمده باشد که منشأ این درد از چیست؟ اغلب درد قفسه سينه ممکن است ناشي از دردهاي عضلاني باشد که به مسکن پاسخ مي دهد. اما، چه درد قفسه سينهاي نيازمند بررسي فوري است؟
دردي که تدريجي آغاز شود، همراه با تهوع، استفراغ، تپش قلب، تعريق سرد يا کاهش سطح هوشياري باشد، حالت فشارنده با ماهيت مبهم داشته باشد، حدود 2 تا 15 دقيقه طول بکشد، محل آن پشت جناغ قفسه سينه باشد و با فعاليت تشديد شود. اما، علت اورژانس بودن این نوع درد قفسه سینه چیست؟ این نوع درد قفسه سینه احتمالاً ناشی از سکته یا حمله قلبی است و بهتر است هرچه سریعتر با مراجعه به اورژانس اقدامات لازم انجام شود.
باید توجه داشته باشید، که همۀ علائم ذکر شده در همۀ افراد رخ نمیدهد و حملههای قلبی گاهی حتی بیعلامت هستند یا ممکن است شخص فقط درد فک یا شانه یا فقط اسهال و تپش قلب داشته باشد. بنابراین، افرادی که در ریسک ابتلا به سکتۀ قلبی و بیماریهای عروقی هستند بهتر است درصورت داشتن این علائم آنها را حملۀ قلبی مدنظر بگیرند.
سردرد
بيشتر افراد تجربۀ سردرد را دارند؛ اما، سردردهاي اورژانسی کداماند؟
سردرد با شروع ناگهاني، در عرض چند ثانيه با شدت زياد، به گونه اي که فرد حس کند شديدترين سردرد زندگي اش را تجربه ميکند، سردردي که فرد را از خواب بيدار کند، با استفراغ هاي مکرر يا تاري ديد يا عدمتعادل همراه باشد، به دنبال فعاليت شديد، ورزش يا فعاليت جنسي شروع شود و به گردن منتشر شود و در عرض چند ثانيه تا چند دقيقه شدت بگيرد. بروز تشنج يا کاهش سطح هوشياري نيز بر اورژانسي بودن سردرد مي افزايد.
علائم دستگاه عصبي
علائمي هستند که منشأ Neurologic دارند، درصورت بروز آنها سکتۀ مغزي يا مشکلات نخاعی مطرح میشود و بايستي بررسي مغز يا نخاع انجام شود و شامل موارد زير است:
ضعف دست ها، پاها يا هر دو، تاري ديد يا دوبيني، ضعف در عضلات صورت، سنگين شدن زبان و اختلال تکلم، اختلال در بلع، عدم تعادل، سرگيجۀ بیدليل، اشکال در ادراک فرد و تکرار مداوم کلمات، بياختياري ادرار يا مدفوع، بي حسي ناحيۀ تناسلي و ناتوانی انجام حرکات ظريف. بروز يک يا چند مورد از علائم فوق نياز به بررسي جدي دارد.
درد چشم و کاهش بينايي
درد يک طرفۀ چشم به همراه تهوع و استفراغ، تاري ديد و قرمزي چشم مي تواند نشانگر افزايش فشار چشم باشد که نيازمند اقدامات فوري است. هرگونه کاهش بينايي، تاري ديد يا دوبيني ناگهاني بايستي فوراً بررسي شود.
تاری دید ناگهانی
تاری دید ناگهانی ممکن است به دنبال یک سکته مغزی گذرا یا پایدار ایجاد شود که در این صورت یک موقعیت اورژانسی بسیار مهم است. چراکه اینجا مسئلۀ حفظ حیات شخص خواهد بود. همچنین تاری دید ناگهانی ممکن است به دلیل پارگی شبکیه در اثر ضربه یا پارگی عروق شبکیه چشم ناشی از فشار خون بالا باشد که در این دو صورت، باید هرچه سریعتر به آن رسیدگی شود تا بینایی فرد مبتلا حفظ شود.
درصورتیکه، تاری دید ناگهانی به همراه علائم دیگری باشد، خصوصاً اگر یک طرفه باشد و سایر علائم نیز در یک سمت بدن باشند، یک مورد اورژانسی مهم و تهدیدکنندة است.
تنگي نفس
تنگی نفس در فردي که سابقة مشکلات ريوي مانند آسم دارد مي تواند نشانة حمله آسم باشد که نيازمند مداخله فوري است. اما، تنگي نفس در فردي بدون سابقۀ بيماري ريوي چه زماني نيازمند بررسي فوري است؟ تنگي نفس ناگهاني بهويژه در حالت استراحت که همراه با درد قفسۀ سينه است؛ درد تيزي که با نفس کشيدن بدتر مي شود و تنفس را براي بيمار سخت مي کند. اين اتفاق اگر در آقايان جوان قدبلند رخ دهد، قطعاً مي تواند علامت مهمي از بيماري نوموتوراکس باشد که نيازمند مداخله فوري است. همچنين تنگي نفس به همراه درد قفسه سينه و سرفه که حاوي خون است نيز مي تواند از علائم آمبولي ريه باشد.
علت تنگی نفس و تپش قلب و حالت تهوع چیست
علت تنگی نفس و تپش قلب و حالت تهوع اغلب یا حملۀ قلبی است یا حملۀ عصبیـروانی. در سکتۀ حاد قلبی گاهی ممکن است درد قفسه سینه وجود نداشته باشد، خصوصاً در معتادان، و علائم صرفاً به تنگی نفس، تپش قلب و حالت تهوع محدود شوند یا حتی یکی از اینها که در این صورت نیاز به مداخلة اورژانسی است.
ناگفته نماند که این علائم در افراد مبتلا به PTSD (اختلال اضطراب پس از سانحه) در هنگام حملات ایجاد میشوند؛ البته، علائم دیگری نیز دارد که در این صورت تا زمان فروکش کردن حمله بهتر است اعضای خوانواده یا شخص نزدیک بیمار از او حمایت و مراقبت کند. درصورتیکه این حملات طول بکشند بهتر است به اورژانس مراجعه شود تا با انجام مداخلات درمانی و آرامبخش حمله فروکش کند.
درد شکم
درد شکم نيز از علائمي است که افراد ممکن است بارها به دلايل مختلف ازجمله ورم معده، اسهال، يبوست يا سندروم رودۀ تحريک پذير (این بیماری میتواند موجب اسهال و تپش قلب شود.) در طول زندگي خود تجربه کنند؛ اما، چه نوع درد شکمي نيازمند بررسي فوري است؟
دردهاي ناگهاني شکم که نیازمند بررسی فوری هستند عبارتاند از:
دردی که بعد از انجام آندوسکوپي يا به همراه اشکال در بلع باشد، درد قفسه سينه يا گردن با انتشار به شانۀ چپ يا پشت، استفراغ، تنگي نفس و تب، درد شکم ناگهاني در افرادي که مشکل نامنظمي ضربان قلب دارند، دردی که ارتباطي به غذا خوردن نداشته باشد و با خم شدن به جلو بهتر شود و نيز درد شکمي که با عدم دفع گاز و مدفوع همراه باشد.
درد دست ها و پاها
درد ناگهاني دست ها و پاها، بهويژه اگر همراه با تغيير رنگ، سرد شدن يا گزگز و بيحسي آنها باشد، نيازمند مداخلۀ پزشکي است.
افکار خودکشي
بروز افکار خودکشي در اطرافيان ممکن است نشانۀ معمولي از يک بيماري روحي باشد؛ ولي ناديده گرفتن آن مي تواند به اتفاقات تلخي منجر شود. بنابراين، اگر متوجه شديد فردي افکار خودکشي دارد، علائم وي را جدي بگيريد و از افراد متخصص در اين زمينه کمک بخواهيد. بهويژه اگر يک مرد با سابقۀ اختلالات روحي، مصرف مواد مخدر يا اعتياد به الکل و سابقۀ خودکشي قبلي (خود فرد يا اعضای خانواده) دچار اين افکار شود. علائمي که ذکر شد، خلاصهاي از موقعيت هايي است که نيازمند مداخلۀ اورژانسي هستند.
در پایان بايد يادآور شد، که هرگونه علامت يا رويدادي که شما را نگران کند يا تشخيص دهيد نيازمند خبر کردن اورژانس يا مراجعه کردن به آن است بايستي بدون ترديد جدي بگیرید و اورژانس را خبر کنید یا به آن مراجعه کنید.
سوالات متداول درباره شرایط پزشکی که باید جدی گرفته شوند
علت تنگی نفس و تپش قلب و حالت تهوع چیست؟
علت این علائم، میتواند یک سکتة قلبی حاد باشد که بهتر است هرچه سریعتر به اورژانس مراجعه شود.
درصورت وقوع دید ناگهانی چه زمانی باید به اورژانس مراجعه کرد؟
تاری دید ناگهانی میتواند ناشی از سکتۀ مغزی یا ناشی از مشکل اولیۀ چشم باشد که در هر دو صورت باید به اورژانس مراجعه شود تا از مرگ و یا از دست رفتن بینایی جلوگیری شود.
درد قفسه سینه از چیست؟
درد قفسه سینه اغلب ناشی از یک درد عضلانی است؛ اما، ممکن است در اثر سکتۀ قلبی یا مشکلات عروقی نیز ایجاد شود که یک موقعیت اورژانسی مهم و حیاتی است.
منبع