نمونه برداری یا بیوپسی کلیه چگونه انجام می‌شود؟

یکی از روش‌هایی که سلامت کلیه‌ها از طریق آن مورد بررسی قرار می‌گیرد بیوپسی کلیه است که به آن بافت برداری یا نمونه برداری کلیه نیز گفته می‌شود. کسانی که مشکل کلیه داشته باشند ممکن است که در صورت تجویز بیوپسی کمی مضطرب و نگران شوند زیرا بافت برداری کلیه چیزی نیست که به گوش آن‌ها آشنا باشد. از این رو، در این مقاله راجع به بیوپسی کلیه و بایدها و نباید هایی که بیماران باید از آن مطلع باشند سخن خواهیم گفت؛ با مجله پزشکی سلامتی سیب همراه باشید.

در بسیاری از موارد پزشک کلیه‌ی شما برای تشخیص بیماری توصیه به بیوپسی کلیه می کند. این پروسیجر معمولا نیاز به بستری در بیمارستان ندارد و در کلینیک مخصوص بیوپسی انجام می شود. یکی از نگرانی های بیماران در مورد درد در هنگام انجام بیوپسی هست. قبل از انجام بیوپسی شما دارویی به نام لیدوکایین برای بی حس کردن محل انجام بیوپسی دریافت می کنید.

در‌ طول مدت بیوپسی شما به روی شکم می خوابید و بهتر است سعی کنید تا جایی که امکان دارد حرکت نکنید. اگر بیوپسی از کلیه پیوند زده انجام می‌شود در آن صورت شما به پشت دراز می کشید. اگر پس از دریافت لیدوکایین هم چنان درد را حس می‌کنید حتما به پزشک اطلاع دهید. هدف این است که بیمار در حین انجام بیوپسی فقط حس فشار و نه درد داشته باشد.

معمولا این عمل کمتر از ۳۰ دقیقه طول می کشد و پس از آن، پزشک شما را برای ۴-۶ ساعت در کلینیک تحت نظر قرار میدهد. گاهی از اوقات، به شما توصیه می شود که یک ‌شب در بیمارستان برای مراقبت بیشتر بمانید. در برخی از موارد، به دلیل بیماری زمینه ای شما‌ کاندیدای مناسبی برای نموه برداری کلیه به ‌روش ‌بالا‌ نیستید و پزشک شما را به جراح ‌برای انجام بیوپسی لاپاراسکوپی معرفی می کند. این روش پیچیده تر و نیاز به آمادگی بیشتری دارد و در اکثر موارد در بیمارستان انجام می شود.

در برخی موارد بیماری کلیوی تنها با آزمایش خون، ادرار و سونوگرافی کلیه قابل تشخیص نیست. برای درمان سریع و درست مشکل کلیوی پزشک شما درخواست بیوپسی می کند. پس از انجام بیوپسی، نمونه کلیه ی شما توسط پاتولوژیست در زیر میکروسکوپ بررسی می شود و می تواند تشخیص قطعی را به پزشک شما اطلاع دهد. اگر شما پیوند کلیه داشته اید و در صورت شک به رد پیوند، پزشک شما حتما درخواست بیوپسی خواهد کرد. از دلایل دیگر درخواست بیوپسی کلیه، مشاهده‌ ‌خون یا پروتیین در ادرار است.

اگر‌ شما به هر دلیلی آسپرین یا داروهای ضد التهاب و درد مثل ایبوپروفن مصرف می کنید حتما به پزشک خود اطلاع دهید. مصرف این داروها باید یک هفته قبل از بیوپسی قطع شود. همچنین اگر‌ به دلیل مشکلات قلبی یا عروقی داروهایی نظیر وارفارین یا پلاویکس استفاده می کنید، چون این داروها باعث افزایش ریسک خونریزی می شوند، باید تحت نظر پزشک قلب و عروق متوقف یا جایگزین با داروی دیگری شوند. در‌هر صورت هیچ گاه دارویی را بدون مشورت با پزشک خوددقطع نکنید. در ضمن بیمار در هنگام عمل بیوپسی باید ناشتا باشد. یعنی شب قبل از بیوپسی، شام سبک میل نموده و برای ۶-۸ ساعت قبل از بیوپسی هیچگونه آب و غذایی نخورد.

پس از بیوپسی، پزشک از‌شما‌ میخواهد که روی تخت دراز بکشید و به مدت 4-6 ساعت در کلینیک بمانید. برای کمتر کردن ریسک خونریزی پس از بیوپسی، پزشک از شما می خواهد که تا جای ممکن در تخت بمانید. پس از ۴ ساعت از شما نمونه ی خون و ادرار گرفته می شود. دلیل این آزمایشات این است که پزشک مطمئن شود که شما خونریزی پس از بیوپسی ندارید. برخی از شایع ترین عوارض پس از بیوپسی کلیه عبارتند از خونریزی از محل، درد، تشکیل شانت وریدی-شریانی در محل بیوپسی، تشکیل هماتوم و عفونت. توصیه می شود تا ۲۴ ساعت پس از بیوپسی رانندگی ‌نکنید. پس حتما از قبل برای برگشت به منزل برنامه ریزی کنید.

بیماران بعد از انجام بیوپسی نیاز به ۲۴-۴۸ ساعت استراحت دارند. در این مدت فرد باید از بلند کردن وسایل سنگین پرهیز کرده و ورزش های سنگین انجام ندهد. اگر دچار علایم زیر شدید حتما به پزشک خود اطلاع دهید:

این علایم می‌توانند نشانگر عوارض پس از انجام بیوپسی باشند و باید هر‌چه سریعتر مورد بررسی قرار بگیرند.

در اکثر موارد جواب بیوپسی در‌کمتر از یک هفته آماده می شود اگر بیوپسی شما به صورت اورژانسی (مثلا احتمال رد پیوند کلیه) انجام ‌شده باشد جواب بیوپسی ‌در‌ کمتر‌از ۲۴ ساعت برای پزشک‌ کلیه فرستاده می شود. بر اساس جواب بیوپسی ‌پزشک شما می‌تواند مناسب ترین درمان‌را برای شما انتخاب کند.

دکتر ساینا نوروزی

References: