تاریخ ارسال : ۲۷ مهر ۱۴۰۰
عمل لاپاراسکوپی برای چیست؟ لاپاراسکوپی روشی است که برای تشخیص و درمان برخی از مسائل مربوط به سلامت لگن، روده‌ی بزرگ و بیماری‌های زنان مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این مقاله با نحوه‌ی عملکرد و مزایای این پروسه آشنا خواهید شد.
لاپاراسکوپی یک جایگزین کم تهاجمی برای جراحی باز شکم (لاپاراتومی) است. در این روش، از یک دوربین کوچک (لاپاراسکوپ) برای دیدن داخل شکم بیمار استفاده می‌شود. از نظر فیزیولوژیکی و پزشکی، این روش از لاپاراتومی کم تهاجمی تر است. در این مقاله از اطلاعات پزشکی سیب در مورد این جراحی صحبت خواهیم کرد و به شما می‌گوییم که جراحی لاپاراسکوپی چگونه انجام می شود؟ چه عوارضی دارد و کاربرد آن چیست؟
فهرست مطالب
عمل لاپاراسکوپی برای چیست؟
لاپاراسکوپی نوعی از جراحی شکم است که در آن پزشک می‌تواند بدون نیاز به ایجاد برش‌های بسیار بزرگ روی پوست، به داخل شکم دسترسی پیدا کند. همانطور که در نشریه ای در سرویس سلامت همگانی (NHS) نشان داده شد، این پروسه در مقایسه با لاپاراتومی سنتی مزایای متعددی دارد.
برخی از این مزایا شامل موارد زیر هستند:
- بیمار زمان کمتری را در بیمارستان می‌گذراند و سریع تر بهبود پیدا می‌کند.
- بعد از جراحی خونریزی و درد کمتری وجود دارد.
- جای زخم حاصل از آن بسیار کوچک تر از جراحی‌های سنتی است.
با این حال، این واقعیت که لاپاراسکوپی یک جراحی با حداقل تهاجم است به این معنا نیست که بدون خطر است. هر بیماری باید بداند که این پروسه به اندام‌های حیاتی دسترسی دارد و ممکن است این اندام‌ها تحت تاثیر قرار بگیرند. بنابراین، این احتمال وجود دارد که مشکلی پیش بیاید.
استفاده از آن در سال‌های اخیر به میزان قابل توجهی افزایش یافته است و ۵ الی ۲۹ درصد از کلیه‌ی پروسه‌های کولورکتال را شامل می‌شود. این روش به دلیل تهاجم کم و درصد موفقیت بالا، روشی رایج است. لاپاراسکوپی مربوط به بیماری‌های زنان از ۳۳,۰۰۰ مورد منجر به بروز آسیب معده در ۱ نفر می‌شود.
محاسبه‌ی کاربردهای دقیق این روش در سطح جهانی تقریبا غیرممکن است. با این حال، متخصصان تخمین می‌زنند که سالانه ۵۰۰۰ نفر برای برطرف کردن چاقی تحت این روش قرار می‌گیرند. بر اساس این ارقام، شایان ذکر است که لاپاراسکوپی به دلیل مزایای فراوانی که دارد در دنیای جراحی در حال افزایش است.
چه کسانی به لاپاراسکوپی نیاز دارند؟
انجمن سرطان آمریکا در وبسایت خود جزئیات افراد واجد شرایط برای لاپاراسکوپی را مشخص کرده است. در قسمت زیر به جنبه‌های بالینی که این پروسه معمولا به میزان بیشتری در آن‌ها مفید است اشاره می‌کنیم.
بیمار ناحیه‌ی مشکوکی دارد که ممکن است سرطان باشد:
از لاپاراسکوپی می‌توان برای تهیه‌ی بیوپسی (نمونه بافت) از غدد لنفاوی در لگن و شکم استفاده کرد. به همین دلیل، متخصصان آن را برای بیماران مبتلا به سرطان‌های مرتبط با زنان مانند سرطان دهانه‌ی رحم، تخمدان و آندومتر توصیه می‌کنند.
انسداد روده وجود دارد:
انسداد روده زمانی رخ می‌دهد که محتویات روده نتوانند از بدن بیمار عبور کنند یا از آن خارج شوند. هنگامی که انسداد کامل است، فرد در یک وضعیت پزشکی اورژانسی قرار می‌گیرد که نیاز به مداخله‌ی فوری جراحی دارد.
بسته به شدت وضعیت بیمار، ممکن است لاپاراسکوپی یا لاپاراتومی انجام شوند. با این حال، گاهی اوقات برای برطرف کردن انسداد و برداشتن یا ترمیم نواحی آسیب دیده‌ی روده، به برش‌های بزرگ تری نیاز است.
بیماری‌های خاص زنان:
بسیاری از اختلالات زنان را می‌توان با استفاده از لاپاراسکوپی حل کرد زیرا زنان بیشتر مستعد نشان دادن عوارض در ناحیه‌ی لگن هستند. از این روش جراحی می‌توان برای درمان فیبروم، کیست تخمدان، اندومتریوز، افتادگی لگن (پرولاپس لگنی) و سایر بیماری‌های مربوط به زنان استفاده کرد.
سایر پروسه‌ها:
کتابخانه‌ی ملی پزشکی ایالات متحده آمریکا در خصوص برخی از پروسه‌های جانبی که می‌توان با لاپاراسکوپی به آن‌ها دست یافت توضیحاتی می‌دهد.
در میان آن‌ها می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
- برطرف کردن بارداری خارج از رحم: این نوعی از بارداری است که خارج از رحم رخ می‌دهد. بارداری خارج از رحم می‌تواند برای زنان باردار کشنده باشد، بنابراین باید فورا از یک پروسه‌ی جراحی برای برطرف کردن آن استفاده کنید.
- هیسترکتومی: این عمل شامل برداشتن رحم است. هیسترکتومی می‌تواند در درمان برخی از سرطان‌ها، ناهنجاری‌ها، خونریزی بیش از حد و سایر اختلالات بالینی مفید باشد.
- بستن لوله‌های رحمی: این پروسه که شامل انسداد لوله‌های فالوپ است برای جلوگیری از بارداری انجام می‌شود.
- درمان بی اختیاری ادرار
جراحی لاپاراسکوپی چگونه انجام می شود؟
این عمل تحت بیهوشی عمومی انجام می‌شود و کل عمل معمولا بین ۳۰ تا ۴۵ دقیقه طول می‌کشد، بنابراین در بسیاری از موارد می‌توان آن را به صورت سرپایی در کلینیک انجام داد.
ما به طور کامل مراحل عمل را در قسمت زیر شرح خواهیم داد.
قبل از عمل
اگر قرار است فرد تحت بیهوشی عمومی قرار بگیرد (که معمولا این اتفاق می‌افتد)، ممکن است نیاز باشد که ۶ ساعت قبل از عمل چیزی نخورد یا ننوشد. علاوه بر این در اغلب موارد، بیمار باید یکی از دوستان یا اعضای خانواده را همراه خود ببرد زیرا ممکن است بعد از عمل کمی احساس بیحالی یا اذیت شدن را تجربه کند.
پزشکان همچنین پوشیدن لباس‌های گشاد را توصیه می‌کنند، زیرا ممکن است بیمار بعد از لاپاراسکوپی کمی درد شکم را تجربه کند.
در طول عمل
- بیمار باید در حالت سنگ برداری یا پوزیشن لیتاتومی (پاها بالا و بدن دراز کشیده) قرار بگیرد. باسن بیمار باید در لبه‌ی میز قرار داشته باشد تا به پزشک این امکان را بدهد که بتواند تسهیل کننده‌ی رحم را به خوبی کنترل کند.
- کانول باید وارد بدن بیمار شود (یک خط باید در بازوی راست قرار بگیرد).
- توصیه می‌شود که در صورت لزوم، مثانه از قبل تخلیه شود (چه توسط ادرار و چه توسط کاتترازیسیون).
پس از این ملاحظات، پزشک سوزن Veress-Palmer را به بدن بیمار وارد می‌کند. به طور معمول ۳۵-۴۰% از عوارض جراحی‌های آندوسکوپی در این مرحله رخ می‌دهند، بنابراین باید مراقبت‌های زیادی در نظر گرفته شوند. معمولا متخصص این کار را از طریق ناف انجام می‌دهد.
اینسوفلیشن (دمیدن) شکمی به جراحان این امکان را می‌دهد تا بدون آسیب رساندن به اندام‌های حیاتی، به درستی به شکم بیمار دسترسی داشته باشند. پس از ایجاد برش‌های مربوطه، متخصصان از لاپاراسکوپ برای مشاهده‌ی حفره‌ی شکمی و انجام تشخیص‌های لازم استفاده می‌کنند.
اگر پزشک مجبور باشد هر نوع عمل جراحی ای را انجام دهد، ممکن است به برش‌های بیشتری برای قرار دادن ابزار نیاز باشد. طول این زخم‌ها معمولا از ۰.۵ الی ۱ سانتی متر بیشتر نیست. لاپاراتومی به برشی به طول ۱۵ الی ۲۰ سانتی متر نیاز دارد. لاپاراسکوپی به میزان بسیار کمتری تهاجمی است.
بعد از عمل
پس از اتمام پروسه، در ساعات بعد از عمل، بیمار نیاز به مراقبت دارد تا بررسی شود که آیا همه چیز خوب پیش رفته است یا نه. علاوه بر این، تا زمانی که بی حسی ناشی از آرام بخش برطرف نشده، بیمار مجاز به خوردن هیچ گونه غذا یا نوشیدنی ای نخواهد بود.
اگر این پروسه به صورت سرپایی انجام شود، در اکثر موارد بیماران می‌توانند در ظرف چند ساعت به خانه بازگردند. با این وجود پس از لاپاراسکوپی، همیشه نیاز است که مراجعات بعدی به پزشک داشته باشید تا نتایج جراحی لاپاراسکوپی را مورد بحث و بررسی قرار دهید.
خطرات جراحی لاپاراسکوپی
این پروسه چندین اندام حساس را درگیر می‌کند، بنابراین بدون خطر نیست. احتمال بروز آسیب روده در لاپاراسکوپی تشخیصی ۰.۰۸% است. علاوه بر این، در جراحی‌های متوسط و پیچیده تر، این مقدار به ۰.۳۳% افزایش می‌یابد. با وجود این، خطرات جراحی لاپاراسکوپی می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- عفونت برش جراحی یا اندام‌های داخلی. در بدترین موارد، این وضعیت می‌تواند منجر به باکتریمی و سپتیسمی مهلک شود.
- خونریزی برش جراحی یا اندام‌های داخلی
- بهبود ضعیف برش. در هر صورت بافت شکم بسیار حساس است.
- حساسیت به داروهای مورد استفاده در طول عمل (آرام بخش و بیهوشی).
- شوک آنافیلاکسی (به ندرت رخ می‌دهد).
عمل لاپاراسکوپی بهتر است یا عمل باز؟
لاپاراسکوپی یک جایگزین عالی برای لاپاراتومی است، از آنجایی که برش‌های این روش بسیار کوچک تر هستند، بیمار سریع تر بهبود می‌یابد و احتمال خوب پیش نرفتن جراحی خیلی پایین است. نتایج جراحی لاپاراسکوپی رضایت‌بخش بوده و اکثر افراد سعی می‌کنند این نوع جراحی را انتخاب کنند. عوارض این جراحی نسبت به جراحی باز کمتر است.
با این حال تمام بیماران واجد شرایط لاپاراسکوپی نیستند. افرادی که توموری دارند که در حفره‌ی شکمی گسترش یافته است یا از مشکلات خونریزی، سل مزمن و سایر اختلالات رنج می‌برند نمی‌توانند لاپاراسکوپی را انجام دهند. در این شرایط، پزشکان باید از روش‌های دیگری استفاده کنند.
منابع:
