تاریخ ارسال : ۰۱ خرداد ۱۴۰۱
آلودگی هوا مشکل یا عارضه ای که مردم در شهرهای بزرگ و به خصوص صنعتی، روزهای زیادی از سال را با آن درگیر هستند. در این مطلب از سری مطالب پزشکی سایت سیب به عوارض و تاثیر آلودگی هوا بر سلامت انسان و راه های جلوگیری از این عوارض می‌پردازیم.
فهرست مطالب
تاثیر آلودگی هوا بر سلامت انسان
آلودگی هوا می‌تواند موجب ایجاد بیماری‌های زیادی شود یا اینکه وضعیت بیماری‌های مختلف را در افراد مبتلا شدیدتر کند. تاکنون تحقیقات زیادی درمورد تاثیر آلودگی هوا بر سلامت انسان انجام شده است.
آلودگی هوا می‌تواند موجب ایجاد مشکلات خفیف تا شدید تنفسی، مشکلات شدید قلبی‌عروقی مانند سکته قلبی و مغزی و همچنین مشکلات دیگری مانند حساسیت پوستی شود. طبق تحقیقات انجام‌شده اثرات آلودگی هوا بر سلامت انسان در طولانی‌مدت می‌تواند موجب ایجاد موارد زیر شود:
- بیماری مزمن انسدادی ریوی؛
- سرطان ریه؛
- بیماری قلبی‌عروقی؛
- زایمان زودرس؛
- انواع حساسیت‌ها؛
- سرطان در جاهای مختلف بدن؛
- خطر ایجاد عفونت‌ها؛
- تشدید بیماری آسم؛
- آسیب به چشم‌ها؛
- تحریک پوست؛
- و…
علائم مسمومیت آلودگی هوا
مسمومیت آلودگی هوا هنگامی اتفاق می‌افتد که در معرض آلودگی شدید هوا قرار داشته باشید. اکثر تأثیرات آلودگی هوا، که در بالا ذکر شد، ناشی از تماس درازمدت با آلودگی هواست؛ اما، مسمومیت آلودگی هوا شرایطی است که در کوتاه‌مدت و پس از چند ساعت از اینکه در معرض آلودگی هوا باشید ایجاد می‌شود. علائم مسمومیت آلودگی هوا عبارت‌اند از:
- سرفه؛
- درد قفسۀ سینه؛
- آب‌ریزش بینی؛
- احساس زخم و خارش در گلو؛
- تنگی نفس؛
- خارش و سوزش چشم‌ها؛
- سرگیجه؛
- ضعف و خستگی؛
- خشکی گلو؛
- تهوع و استفراغ؛
- تاری دید؛
- سردرد.
علائم آلودگی هوا در گلو شایع‌تر هستند و معمولاً اولین علامت مسمومیت آلودگی هوا خشکی و خارش گلو است.
تاثیر آلودگی هوا بر بیماری های تنفسی
آلودگی هوا در کوتاه‌مدت می‌تواند موجب بروز یک سری علائم شود و هرچه بیشتر در معرض آلودگی هوا باشیم، تاثیر آلودگی هوا بر بیماری های تنفسی بیشتر و شدیدتر خواهد شد. آلودگی هوا می‌تواند موجب تشدید بیماری‌های ریوی مانند بیماری انسدادی مزمن ریوی و آسم شود.
افراد مبتلابه آسم و بیماری مزمن انسدادی ریوی (COPD) تاحدامکان باید از آلودگی هوا دور باشند؛ چراکه باعث تشدید علائم آن‌ها می‌شود و حتی ممکن است به شکل بالقوه‌ای زندگی آن‌ها را تهدید کند.
افراد مبتلابه بیماری‌های بینابینی ریه که در آن‌ها بافت ریه از بین رفته یا با بافت فیبروز جایگزین شده است؛ درصورتی‌که، در معرض آلودگی هوا باشند دچار تنگی نفس و تشدید علائم خواهند شد.
مواد آلوده‌کنندۀ هوا و آلاینده‌ها حاوی ترکیبات مختلفی هستند که برای برخی از افراد می‌تواند بسیار حساسیت‌زا باشد و موجب تنگی راه‌های هوایی و سختی تنفس شود.
درمان علائم ناشی از مواجهه با آلودگی هوا
همان طور که گفتیم، مواجهه با آلودگی هوا می‌تواند موجب بروز علائم مختلفی در کوتاه‌مدت شود و در درازمدت نیز می‌تواند بیماری‌های جدی ایجاد کند.
سردرد یکی از علائم اذیت‌کننده‌ای است که خصوصاً در افراد مستعد سردرد در شهرهای آلوده شایع‌تر است. برای درمان سردرد ناشی از آلودگی هوا می‌توانید از مسکن‌های بدون نسخه مانند استامینوفن استفاده کنید. نوشیدن شیر گرم و دم‌نوش گل‌گاوزبان نیز می‌تواند تا حد زیادی به شما کمک کند.
برای درمان سرفه ناشی از آلودگی هوا غرغرۀ آب‌نمک می‌تواند به شما کمک کند. دقت داشته باشید هنگامی که مواد خارجی وارد ریه می‌شود، در موکوز و مخاط موجود در مجاری به دام می‌افتد، در این حالت با فعال‌شدن رفلکس سرفه، بدن سعی در خارج‌کردن این ذرات دارد بنابراین بهتر است از داروهای مهارکنندۀ سرفه استفاده نکنید. یک لیوان پر از آب گرم بردارید و نصف قاشق نمک در آن حل کنید و غرغره کنید. این کار به کاهش سوزش گلو کمک می‌کند و همچنین موجب تسهیل خروج خلط و ذرات می‌شود.
درمان حساسیت به آلودگی هوا
مانند سایر آلرژی‌ها، هیچ درمانی برای آلرژی‌های ناشی از آلودگی هوا وجود ندارد. بهترین گزینه این است که، قرارگرفتن در معرض آلاینده‌های هوا را کاهش دهید تا آلرژی شما تحریک نشود. اگر آلرژی شما شروع شد، می‌توانید با مشورت پزشک از آنتی‌هیستامین‌های غیرآرام‌بخش یا اسپری‌های بینی استفاده کنید.
درمان حالت تهوع ناشی از آلودگی هوا
بعضی از افراد در مواجهه با آلودگی هوا ممکن است دچار حالت تهوع یا حتی استفراغ شوند. این حالت به‌دلیل یک مشکل گوارشی نیست بلکه به خاطر تأثیری است که ذرات آلاینده موجود در هوا بر مخاط حلق و دهان دارند. این در حالی است که، بعضی از مواد آلاینده مستقیماً تهوع‌آور هستند و پس از استنشاق و جذب از ریه ممکن است موجب بروز تهوع و استفراغ شوند.
برای درمان حالت تهوع ناشی از آلودگی هوا می‌توانید مقداری آب‌نمک ولرم غرغره کنید، با آب خنک صورت و گردن خود را خنک کنید یا مقداری آب‌لیمو با آب خنک مخلوط کنید و بنوشید. درصورتی‌که تهوع شما شدید شد یا چندین بار دچار استفراغ شدید، بهتر است به پزشک مراجعه کنید تا درصورت نیاز داروهای ضد تهوع برایتان تجویز شود.
رفع عوارض آلودگی هوا
بهترین راه برای رفع عوارض آلودگی هوا جلوگیری از مواجهه با آلودگی هواست. می‌توانید با محدودکردن مدت‌زمانی که در مناطقی با کیفیت هوای ضعیف سپری می‌کنید قرارگرفتن در معرض آلاینده‌های هوا را کاهش دهند. مهم است که از آلاینده‌های احتمالی هوا چه در فضای باز و چه در داخل خانه آگاه باشید.
کاهش مواجهه با آلودگی هوا در فضای باز
دولت‌ها، مشاغل و افراد می‌توانند همگی در به حداقل رساندن آلودگی هوا کمک کنند. کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای از وسایل نقلیه و سطوح آلاینده‌ها در جو ممکن است کیفیت هوا را بهبود ببخشد.
همچنین افراد می‌توانند با استفاده از وب‌سایت AirNow کیفیت هوای فعلی را بررسی کنند. این سرویس دولتی کیفیت هوا را در سراسر ایالات‌متحده نظارت می‌کند.
این سایت اطلاعاتی درمورد سطوح آلودگی هوا ارائه می‌دهد که، باتوجه‌به تأثیر بالقوۀ آن‌ها بر سلامتی، رنگ خاصی به آن‌ها اختصاص می‌دهد. اگر رده‌بندی نارنجی یا بالاتر باشد، افراد می‌توانند از طریق راه‌های زیر برای رفع عوارض آلودگی هوا اقدام کنند:
- اجتناب از پیاده‌روی در کنار جاده‌های شلوغ؛
- ورزش‌کردن برای مدت‌زمان کمتر در فضای باز یا استفاده از یک مکان سرپوشیده به‌جای آن؛
- ماندن در خانه تا زمانی که کیفیت هوا بهبود یابد؛
- استفاده از ماسک.
جلوگیری از مواجهه با آلودگی هوای داخل ساختمان
یک فرد می‌تواند با اطمینان از تمیزی و تهویه ساختمان‌ها آلودگی هوای داخل خانه را کاهش دهد. گردوغبار، کپک و گرده ممکن است خطر مشکلات تنفسی را افزایش دهند.
گاز رادون در خانه‌هایی واقع در مناطقی که زمین حاوی اورانیم است وجود دارد. گاز رادون می‌تواند باعث سرطان ریه شود. می‌توانید با استفاده از کیت تست، رادون را در خانه بررسی کنید. کیت‌های تست رادون برای خرید در فروشگاه‌ها چه حضوری و چه آنلاین موجود است.
مورد خطرناک دیگر در فضای خانه گاز مونوکسید کربن است. می‌توانید از یک آشکارساز مونوکسید کربن برای نظارت بر سطوح مونوکسید کربن در خانه یا محل کار خود استفاده کنید. مسمومیت با مونوکسید کربن می‌تواند موجب مرگ شود خصوصاً اگر در شب و هنگام خواب رخ دهد.
چنانچه درمورد آلودگی هوا و تأثیرات آن بر سلامت انسان سؤالی دارید، می‌توانید در قسمت نظرات سؤال خود را مطرح کنید تا پزشکان سایت سیب به سؤال شما پاسخ دهند.
پرسش‌وپاسخ
- آلودگی هوا چه اثری بر آسم دارد؟ آلودگی هوا می‌تواند موجب بروز حملات آسم شود و تعداد و شدت حملات را در فرد مبتلا افزایش دهد.
- علائم مسمومیت آلودگی هوا چیست؟ سرفه، آب‌ریزش بینی، خارش گلو، سردرد، سرگیجه، تهوع، استفراغ، تنگی نفس و ضعف و بی‌حالی.
- برای رفع عوارض آلودگی هوا چه کار باید کرد؟ بهترین راه برای رفع عوارض آلودگی هوا اجتناب از مواجهه با آلودگی است.
منابع
https://www.medicalnewstoday.com
