تاریخ ارسال : ۱۲ بهمن ۱۴۰۰
بواسیر یک بیماری شایع است که می‌تواند باعث ناراحتی و اختلال در زندگی فرد مبتلا شود. در این مطلب از سری مطالب اطلاعات بیماری ها از سایت سیب می‌بینیم که بواسیر چیست و چگونه درمان میشود و در پایان هم به بررسی راه‌های پیشگیری از ابتلابه این بیماری می‌پردازیم.
فهرست مطالب
بواسیر چیست و چگونه درمان میشود؟
در قسمت انتهایی رودۀ بزرگ و مقعد رگ‌های خونی فراوانی وجود دارد. گاهی سیاهرگهای این ناحیه به دلایلی متورم یا مسدود می‌شوند و حالتی مانند واریس پیش می‌آید که به آن بواسیر یا هموروئید می‌گویند.
بواسیر بسیار شایع است و تقریباً سه چهارم بزرگسالان در طول زندگی خود یک بار به این بیماری مبتلا می‌شوند. بواسیر به شکل‌های مختلفی ایجاد میشود و ممکن است با دردی که ایجاد می‌کند زندگی فرد مبتلا را تحت‌تأثیر قرار دهد.
خوشبختانه روش‌های درمانی بسیاری برای این بیماری وجود دارد که تا حد زیادی به بهبود بواسیر کمک می‌کند. بواسیر به‌علت از دست‌دادن خون می‌تواند باعث بروز کم‌خونی شود.
انواع بیماری بواسیر
انواع بیماری بواسیر بر اساس شدت و نوع ظاهر‌شدن، به دو دسته اصلی خارجی و داخلی تقسیم‌بندی می‌شوند. در بواسیر داخلی فقط رگ‌های رکتوم (قسمت انتهایی رودۀ بزرگ) متورم و ترومبوزه (لخته‌شدن خون موجود در رگ‌های رکتوم و انسداد نسبی یا کامل این رگ‌ها) می‌شوند. در نوع خارجی ممکن است رکتوم از مقعد خارج شود.
هموروئید خارجی و داخلی یک سری علائم مشابه و یک سری علائم متفاوت دارند. از نظر پزشکی، بواسیر به چهار مرحلۀ (STAGE) تقسیم‌بندی میشود:
- مرحله 1: در این مرحله عروق به داخل روده برجسته می‌شوند اما از مقعد خارج نمی‌شود.
- مرحله 2: در این مرحله به هنگام دفع یا زورزدن، بواسیر از مقعد بیرون می‌زند اما خودبه‌خود به داخل باز می‌گردد.
- مرحله 3: در این مرحله هموروئید از مقعد بیرون می‌زند؛ اما، به‌جای خود برنمی‌گردد و باید با دست به‌جای خود برگردد.
- مرحله 4: در این مرحله، که معمولاً برای درمان به جراحی نیاز است، بواسیر از مقعد پرولاپس (بیرون‌زدگی) کرده و حتی با دست به‌جای خود برنمی‌گردد.
علائم بواسیر
علائم بواسیر باتوجهبه نوع یا مرحلۀ بواسیر ممکن است متفاوت باشد. علائم اصلی بواسیر خارجی عبارت‌اند از: خارش و سوزش در ناحیۀ مقعد، درد و احساس ناراحتی، تورم و خونریزی در اطراف مقعد.
بواسیر داخلی به‌دلیل اینکه روده و عروق بیرون نزده‌اند معمولاً علائم خفیفی دارند و ممکن است شخص سال‌ها مبتلا باشد اما علامتی نداشته باشد. زورزدن و دفع در بواسیر داخلی ممکن است موجب بروز علائم زیر شود:
- خونریزی بدون درد هنگام دفع مدفوع؛
- درد و سوزش در ناحیۀ مقعد.
مواقعی پیش می‌آید که خون در یک هموروئید خارجی لخته میشود (ترومبوز ایجاد میشود) و علائمی مثل درد شدید، تورم، التهاب و احساس یک تودۀ سفت در ناحیۀ مقعد ایجاد میشود.
علل ایجاد بواسیر
اغلب علت ایجاد بواسیر ناشناخته است اما موارد زیر در بروز آن نقش دارند:
- زورزدن‌های زیاد هنگام اجابت مزاج خصوصاً در افراد با یبوست مزمن؛
- نشستن‌های طولانی‌مدت در توالت؛
- چاقی و اضافه وزن؛
- بارداری؛
- سن بالا؛
- انجام کارهای سنگین؛
- رابطۀ جنسی مقعدی.
در واقع کشیدگی که هنگام فشار به سیاهرگهای رکتوم وارد میشود موجب ایجاد بواسیر میشود.
راه پیشگیری بواسیر
مهم‌ترین راه پیشگیری بواسیر این است که مدفوع نرم باشد تا هنگام دفع به رکتوم و مقعد فشار وارد نشود. انجام موارد زیر به پیشگیری از بواسیر کمک می‌کند و همچنین موجب میشود افرادی که به بواسیر مبتلا هستند علائم و درد کمتری داشته باشند:
- مصرف مواد غذایی با فیبر بالا: میوه‌ها و سبزیجات بهترین منابع فیبر هستند. فیبر موجود در این مواد غذایی باعث میشود که مدفوع نرم باشد و دفع آن بدون درد و به سادگی انجام شود.
- مصرف زیاد مایعات: اگر بدن کمبود آب نداشته باشد، آب کمتری از مدفوع جذب میشود. بنابراین، مدفوع نرم‌تر میشود. مصرف روزانه 6 تا 8 لیوان آب و مایعات توصیه میشود.
- مصرف مکمل‌های فیبر: اگر در رژیم غذایی شما فیبر کافی وجود ندارد، می‌توانید از مکمل‌های فیبر مانند پسیلیوم یا سیتروسل استفاده کنید که به نرمی مدفوع و کاهش علائم بواسیر کمک می‌کند. دقت داشته باشید که، درصورت مصرف این مکمل‌ها باید به اندازۀ کافی آب مصرف کنید تا باعث یبوست نشود.
- هر موقع احساس دفع داشتید به دستشویی بروید: سعی کنید هر زمان که احساس دفع داشتید به دستشویی بروید و از نگه‌داشتن مدفوع خودداری کنید.
- انجام‌دادن منظم ورزش: ورزش‌کردن به کاهش یبوست و کاهش فشار روی رگ‌ها کمک می‌کند. همچنین ورزش به کاهش وزن نیز کمک می‌کند که یکی از علل بروز بواسیر است.
- از نشستن طولانی‌مدت اجتناب کنید: سعی کنید خیلی ننشینید و پس از هر چند دقیقه نشستن حتماً کمی راه بروید.
درمان بواسیر چه مدت طول میکشد؟
درمان بواسیر شامل رعایت نکاتی در سبک زندگی، درمان دارویی و درمان جراحی است. افراد مبتلابه بواسیر باید در رژیم غذایی خود فیبر کافی داشته باشند تا مدفوع نرم شود و فشار کمتری به رکتوم و مقعد وارد شود. نشستن در وان آب گرم یک روش خوب برای تسکین درد و بهبود علائم است؛ زیرا، آب گرم باعث شل‌شدن دوبارۀ عروق میشود. روزانه دو تا سه بار به مدت 10 الی 15 دقیقه می‌توان در وان حاوی آب گرم نشست.
همچنین رعایت مواردی که در قسمت پیشگیری گفته شد می‌تواند به بهبود علائم فرد مبتلا کمک زیادی کند. اینکه درمان بواسیر چه مدت طول میکشد بیشتر بستگی به شدت بیماری فرد و میزان رعایت سبک زندگی دارد.
درمان دارویی بواسیر
پمادها، کرم‌ها و شیاف‌های مختلفی وجود دارند که به تسکین درد و علائم بواسیر کمک می‌کنند. این داروها اغلب حاوی هیدروکورتیزون، لیدوکائین یا مواد دیگری هستند که باعث کاهش التهاب و کاهش درد در ناحیه مبتلا می‌شوند.
دقت داشته باشید که، تنها درصورتی از این داروها بیشتر از یک هفته استفاده کنید که پزشک برایتان تجویز کرده باشد. در غیر این صورت، مصرف مداوم و طولانی‌مدت این‌گونه داروها می‌تواند باعث تشدید علائم شود.
مسکن‌های خوراکی مثل استامینوفن یا ایبوپروفن نیز می‌توانند در تسکین درد و ناراحتی مؤثر عمل کنند.
روش‌های جراحی و مداخله‌ای
روش‌های جراحی و مداخله‌ای گوناگونی برای مدیریت و درمان بواسیر وجود دارد. درصورتی‌که، در عروق لخته ایجاد شده باشد درد شدیدی دارد که می‌توان با بی‌حسی موضعی و با خارج‌کردن این لخته به تسکین رسید. این روش درصورتی مؤثر است که، کمتر از 72 ساعت پس از ایجاد لخته انجام شود.
در یک روش دیگر یک باند لاستیکی دور بواسیر قرار می‌دهند که با قطع جریان خون آن، به مدت چند روز، بافت آن می‌میرد و جدا میشود.
استفاده از لیزر و نور مادون‌قرمز نیز روش‌های جدیدتر درمان هموروئید هستند که باعث کوچک‌شدن و درمان بواسیرهای داخلی می‌شوند. این روش‌ها عوارض و مشکلات کمتری دارند.
درصورتی‌که، هموروئید بیمار شدید باشد و روش‌های درمانی دیگر پاسخ‌گو نباشند ممکن است نیاز به عمل جراحی و برداشتن هموروئید (هموروئیدکتومی) باشد.
سوالات متداول درباره بیماری بواسیر
بواسیر چیست؟
بواسیر یا هموروئید سیاهرگهای متورم ناحیۀ مقعد یا انتهای رودۀ بزرگ (رکتوم) است.
بیماری بواسیر چند نوع دارد؟
بواسیر باتوجهبه اینکه از مقعد بیرونزده است یا نه به دو نوع داخلی و خارجی تقسیم میشود.
درمان بواسیر چه مدت طول میکشد؟
بر اساس شدت بیماری و میزان رعایت سبک زندگی و پیگیری درمان، مدت درمان بواسیر می‌تواند بسیار متفاوت باشد.
منابع
https://www.gothemorrhoids.com
