تاریخ ارسال : ۳۰ مرداد ۱۴۰۱
روانپزشکی شاخهای از پزشکی است. افراد زیادی ممکن است در طول زندگی خود به روانپزشک مراجعه کنند. در این مطلب از مطالب پزشکی سایت سیب، ابتدا می‌بینم که روانپزشک کیست و سپس به سؤالات شما درمورد مراجعه به روانپزشک پاسخ می‌دهیم.
فهرست مطالب
روانپزشک کیست؟
سؤال شایعی که بسیاری از افراد دارند این است که روانپزشک کیست و چه تفاوتی با رواندرمانگر یا روانشناس و مشاور دارد. روانپزشکی شاخهای از پزشکی است که بر پیشگیری، تشخیص و درمان اختلالات روانی، رفتاری و عاطفی تمرکز دارد. روانپزشک یک پزشک است که در زمینۀ سلامت روان تخصص دارد.
در ایران افراد بعد از اخذ دکترای پزشکی عمومی می‌توانند در رشتۀ تخصصی روانپزشکی اقدام به تحصیل کنند. در کشورهای دیگر ممکن است به این صورت نباشد؛ اما، به‌هرحال روانپزشک یک پزشک است که تخصصی در حیطۀ درمان بیماری‌های اعصاب و روان فعالیت می‌کند.
روانپزشکی و روان‌شناسی از بسیاری جهات مشابه هستند؛ اما، تفاوت‌های زیادی دارند و دو رشتۀ تحصیلی مجزا هستند. یک روانپزشک می‌تواند با تجویز دارو و اقدامات درمانی نسبت به درمان بیماران اقدام کند؛ اما، این در حالی است که روان‌شناسان بدون دارو و با دادن توصیه‌ها و همچنین راهکاری‌های مناسب به فرد کمک می‌کنند که علائم کمتری را تجربه کنند و زندگی بهتری داشته باشند.
تفاوت روانپزشک با متخصص اعصاب و روان
ممکن است تفاوت روانپزشک با متخصص اعصاب و روان را ندانید و این سؤال را داشته باشید که این دو چه تفاوت‌هایی دارند. باید گفت که روانپزشک در واقع یک متخصص اعصاب و روان است و این دو تفاوتی ندارند.
چه کسانی نیاز به روانپزشک دارند؟
برای اینکه بدانید چه کسانی نیاز به روانپزشک دارند، باید بدانید که یک روانپزشک چه کارهایی می‌کند و می‌تواند در چه شرایطی به اشخاص کمک کند. وقتی به روانپزشک مراجعه می‌کند ابتدا درمورد علائم روحی و جسمی شما سؤال می‌پرسد. برای این کار ممکن است معاینه فیزیکی، تست‌های آزمایشگاهی یا انجام‌دادن ارزیابی روان‌شناختی موردنیاز باشد.
سپس، پزشک به راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی مراجعه می‌کند تا مشخص کند که چه بیماری روانی ممکن است داشته باشید. این راهنما، که انجمن روانپزشکی آمریکا منتشر کرده است، توسط متخصصان سلامت روان برای تشخیص و توسط شرکت‌های بیمه برای اهداف بازپرداخت استفاده می‌شود. انواع مختلفی از بیماری‌های روانی وجود دارد که عبارت‌اند از:
- اسکیزوفرنی و سایر اختلالات روان‌پریشی؛
- اختلالات دوقطبی و اختلالات مرتبط با آن؛
- اختلالات مرتبط با تروما و استرس؛
- اختلالات وسواسی جبری و سایر اختلالات مرتبط با آن؛
- اختلالات افسردگی؛
- اختلالات اضطرابی؛
- اختلالات تغذیه؛
- اختلالات خواب؛
- اختلالات جنسی؛
- نارسایی جنسیتی؛
- اختلالات مرتبط با مواد و اعتیاد؛
- اختلالات شخصیت.
روان‌پزشکان چگونه بیماران را درمان می‌کنند؟
برای دستیابی به تشخیص صحیح ممکن است به بیشتر از یک ویزیت نیاز باشد. پس از تشخیص، روانپزشک وضعیت را به شما می‌گوید و برای تهیه یک برنامۀ درمانی با شما همکاری می‌کند.
روان‌پزشکان بسته به نیاز هر بیمار از درمان‌های مختلفی استفاده می‌کنند ازجمله اشکال مختلف روان‌درمانی، داروها، مداخلات روانی‌اجتماعی و سایر درمان‌ها (مانند درمان تشنج الکتریکی یا ECT).
روان‌درمانی
روان‌درمانی که گاهی به آن گفتاردرمانی نیز گفته می‌شود، درمانی است که شامل یک رابطۀ گفتاری بین درمان‌گر و بیمار است. می‌توان از آن برای درمان طیف گسترده‌ای از اختلالات روانی و مشکلات عاطفی استفاده کرد. هدف روان‌درمانی حذف یا کنترل علائم ناتوان‌کننده یا آزاردهنده است تا بیمار بتواند عملکرد بهتری داشته باشد. بسته به وسعت مشکل، درمان ممکن است فقط چند جلسه در طول یک یا دو هفته طول بکشد یا ممکن است چندین جلسه در طی چند سال طول بکشد. روان‌درمانی می‌تواند به‌صورت فردی، زوجی، خانوادگی یا گروهی انجام شود.
انواع مختلفی از روان‌درمانی وجود دارد. روان‌درمانی‌هایی وجود دارند که به بیماران کمک می‌کنند تا رفتارها یا الگوهای فکری خود را تغییر دهند، روان‌درمانی‌هایی که به بیماران کمک می‌کنند تأثیر روابط و تجربیات گذشته را بر رفتارهای کنونی کشف کنند و روان‌درمانی‌هایی که برای کمک به حل مشکلات دیگر به روش‌های خاص طراحی شده‌اند.
درمان شناختی‌رفتاری یک درمان هدف‌گرا با تمرکز بر حل مسئله است. روان‌کاوی شکل فشردۀ روان‌درمانی فردی است که به جلسات مکرر در طول چندین سال نیاز دارد.
داروها
بیشتر داروها را روان‌پزشکان تجویز می‌کنند به همان روشی که داروها برای درمان فشارخون بالا یا دیابت استفاده می‌شوند. پس از تکمیل ارزیابی‌های کامل، روان‌پزشکان می‌توانند داروهایی را برای کمک به درمان اختلالات روانی تجویز کنند.
درحالی‌که مکانیسم دقیق اثرِ بسیاری از داروهای روانپزشکی کاملاً شناخته نشده است، آن‌ها ممکن است به‌طور مفیدی سیگنال‌های شیمیایی و ارتباطات را در مغز تعدیل کنند که ممکن است برخی از علائم اختلالات روانپزشکی را کاهش دهد. بیمارانی که تحت درمان دارویی طولانی‌مدت هستند باید دوره‌ای با روانپزشک خود برای نظارت بر اثربخشی دارو و هرگونه عوارض جانبی احتمالی ملاقات کنند.
فواید رفتن به روانپزشک
در واقع می‌توان گفت مهم‌ترین فواید رفتن به روانپزشک بهبود علائم آزاردهندۀ روانی است که ممکن است زندگی شما را مختل کرده باشد. اگر علائم زیر را دارید، مراجعه به یک روانپزشک می‌تواند در کیفیت زندگی شما تغییرات بسیار چشمگیری ایجاد کند:
- مشکلات سازگاری با تغییر زندگی؛
- اضطراب یا نگرانی؛
- افسردگی پایدار؛
- افکار خودکشی؛
- صدمهزدن به خود؛
- تفکر وسواسی؛
- توهم یا هذیان؛
- مصرف غیرقابل کنترل الکل یا مواد مخدر؛
- داشتن مشکل با بدن خود؛
- تمرکز ضعیف؛
- طغیان عاطفی؛
- مشکلات خواب.
سلامت روان یک معیار مطلق نیست بلکه در یک طیف وسیع جای می‌گیرد. همه مسائل مربوط به سلامت روان نیاز به درمان پزشکی توسط روانپزشک ندارند. بسیاری از افراد بهتر است ابتدا به مشاور یا روانشناس مراجعه کنند و سپس درصورت لزوم به روانپزشک ارجاع داده می‌شوند.
برای درمان اضطراب به چه متخصصی مراجعه کنیم؟
اضطراب یکی از اختلالات شایع روانی است که بسیاری از افراد در طول زندگی خود ممکن است آن را تجربه کنند. درصورتی‌که اضطراب موجب اختلال در زندگی شما شده باشد یا دچار علائم فیزیکی مانند تپش قلب، تعریق و… شده باشید ممکن است این سؤال را داشته باشید که برای درمان اضطراب به چه متخصصی مراجعه کنیم.
برای درمان اضطراب باید به متخصص روانپزشک مراجعه کنید تا با دارو علائم فیزیکی شما کنترل شود. همچنین میتوانید با مراجعه به رواندرمانگر یا روانشناس بالینی نسبت به تعدیل محرکهای روانی اضطراب خود اقدام کنید تا درنهایت به اضطراب کمتری دچار شوید.
برای درمان افسردگی به روانشناس مراجعه کنیم یا روانپزشک؟
افسردگی نیز یکی دیگر از اختلالات روانی شایع است که گاهی درمان و مدیریت آن بسیار پیچیده و دشوار می‌شود؛ بنابراین، ممکن است این سؤال برایتان پیش بیاید که برای درمان افسردگی به روانشناس مراجعه کنیم یا روانپزشک.
برای درمان افسردگی بهتر است ابتدا به یک روانشناس بالینی مراجعه کنید تا، ضمن بررسی وضعیت شما و کمک به کاهش علائم شما، درصورت نیاز شما را به یک متخصص روانپزشک ارجاع دهد.
اگر درمورد روانپزشک و علل مراجعه به آن سؤالی دارید، میتوانید سؤال خود را در قسمت نظرات مطرح کنید تا پزشکان سایت سیب به پرسش شما پاسخ دهند.
منابع:
سوالات متداول در مورد روانپزشک
روانپزشک کیست؟
روانپزشکی شاخهای از پزشکی است که بر پیشگیری، تشخیص و درمان اختلالات روانی، رفتاری و عاطفی تمرکز دارد. روانپزشک یک پزشک است که در زمینۀ سلامت روان تخصص دارد.
برای درمان اضطراب به چه متخصصی مراجعه کنیم؟
برای درمان اضطراب باید به متخصص روانپزشک مراجعه کنید تا با دارو علائم فیزیکی شما کنترل شود. همچنین میتوانید با مراجعه به رواندرمانگر یا روانشناس بالینی نسبت به تعدیل محرکهای روانی اضطراب خود اقدام کنید تا درنهایت به اضطراب کمتری دچار شوید.
برای درمان افسردگی به روانشناس مراجعه کنیم یا روانپزشک؟
برای درمان افسردگی بهتر است ابتدا به روانشناس مراجعه کنید، درصورت لزوم شما را به روانپزشک ارجاع میدهد.
