تاریخ ارسال : ۲۵ مرداد ۱۳۹۹
دنیا در طی ماههای اخیر شاهد تغییرات بسیاری بوده، که درک و سازگاری با آنها می تواند برای افراد خصوصا کودکان بسیار سخت و چالش برانگیز باشد. تعطیلی مدارس، دور شدن از دوستان و تعاملات اجتماعی، تغییر شرایط اقتصادی در خانواده، صف های طولانی برای خرید مواد غذایی، بمباران اخبار کودکان و کرونا از تمام شبکه های خبری و اجتماعی، گفتگوی بزرگسالان در مورد بیماری، مرگ، و از دست دادن ها، همه و همه می تواند در سلامت روان کودکان نقش بسزایی داشته باشد.
پژوهش های بسیاری نیز نشان داده که برخی کودکان و نوجوانان به دلیل مواجه با این تغییرات دچار استرس روانشناختی، اضطراب، افسردگی، احساس تنهایی شده، و حتی در معرض خطر خودکشی قرار گرفته اند. اگرچه کودکان به شیوه ی منحصر به فرد به بحرانها پاسخ میدهند که این پاسخ به عوامل متعددی از جمله سن، تجارب قبلی، تفاوتهای شخصیتی، شدت و مدت بحران و میزان حمایت اجتماعی موجود وابسته است. مهم است که بدانیم که بیشتر کودکان در صورتی که حمایت مناسب از طرف خانواده و دوستان دریافت کنند دچار آسیب جدی نخواهند شد. نکته مهم این است که والدین باید بتوانند میان رسیدگی به نیازهای عاطفی و هیجانی خود و فرزندشان در زمان بحران تعادلی برقرار کنند. والدین باید بدانند تنها در صورتی میتوانند از فرزندان خود مراقبت کنند که نیازهای خود را برآورده کرده باشند، درست مثل زمانی که در هواپیما به والدین توصیه میشود هنگام مواقع اضطراری ماسک اکسیژن را اول برای خود و بعد برای فرزندانشان بگذارند.
در اینجا به ارایه چند پیشنهاد درخصوص کمک به کودکان و ارتقا سلامت روان آنها در دوران بحران کرونا می پردازیم:
– در ابتدا فضای برای گفتگو ایجاد کنید و با آرامش کرونا را در قالب یک داستان برای کودک توضیح بدید و در این داستان به این سوالات پاسخ دهید ویروس کرونا چیست؟ چگونه به انسان منتقل می شود؟ اگر به ویروس کرونا مبتلا شویم چه علایمی دارد و این علایم در کودکان و بزرگسالان چه تفاوتی با هم دارند؟ راجع واکنش و مبارزه بدن به این ویروس و نقش آنتی بادی های داخل بدن صحبت کنیم. برای بچهها توضیح بدهیم چرا بیشتر در خانه هستیم و کمتر در ارتباطیم. درباره درمان های دارویی و واکسن های ممکن برای توضیح میدهیم اینکه هنوز راه درمان قطعی وجود نداره ولی خوب دانشمندان در حال تحقیق و تلاش هستند.
– داستان شما می بایست بر اطلاعات واقعی، صحیح و مناسب با سن، هوش و درک کودک باشد و همچنین امیدوارانه و اینکه میزان استرس زیادی ایجاد نکند.
– بیشتر از قبل در دسترس باشید و به کودکتان توجه کنید. توجه ویژه شما در این دوران، به او احساس امنیت و اطمینان خاطر میدهد. اگر کودکتان میخواهد در مورد اتفاقات ناخوشایند جاری صحبت کند حواس او را پرت نکنید. به کودکان یاد بدهید که راجع به احساسات شان صحبت کنند، به احساسات آنها اعتبار دهید و با آنها همدلی کنید و سعی میکنیم نشان دهیم این احساسات کاملاً طبیعی است و افراد بزرگسال و کودکان در این روزها می توانند احساسات منفی و مثبت داشته باشند و همچنین در برون ریزی احساسات به آنها کمک کنید برای مثال احساسات خود را نقاشی کنند.
– محدود کردن اخبار مرتبط با کرونا، و همچنین گفتگو درباره کرونا در منزل و بدور از کودک صورت گیرد.
– یکی از مهمترین عوامل استرس زا در این دوران این است که احساس میکنیم روی هیچ چیز کنترلی نداریم و بسیاری از امورات غیرقابل پیشبینی و نامعلوم است. تنظیم یک برنامه معمول روزانه که در آن فعالیتهای بدنی، آموزشی و تفریحی درنظر گرفته شده باشد، می تواند در کاهش احساس عدم کنترل موثر باشد. در نهایت برای کودکان توضیح میدهیم که اوضاع به حالت نرمال بر خواهد گشت اما نیازمند صبر وگذشت زمان است و ما به عنوان والدین در کنار تو هستیم، و سعی میکنیم بهترین شرایط را برای تو فراهم کنیم.
در پایان اگر عواطف، افکار یا احساسات منفی شما یا فرزندتان به حدی زیاد است که با فعالیتهای روزمره تداخل کند میتوانید از متخصصینی که این روزها در موسسه امید ارواین به ارایه خدمات مشاوره فردی و یا گروههای آموزشی میپردازند کمک بگیرید.
دکتر ساره بهزادی پور
دکترای روانشناسی
استادیار دانشگاه