تاریخ ارسال : ۲۹ آذر ۱۴۰۰
با شیوع ویروس کرونا در سراسر جهان، در کنار همۀ نگرانی‌های مربوط به آن، سؤالاتی برای مادران شیرده پیش‌آمده است. برای مثال اگر مادر شیرده کرونا بگیرد، چه‌کار باید کند؟ آیا مادر کرونایی شیرده باید به شیردهی ادامه دهد؟ آیا باید تا زمان بهبودی از نوزاد خود جدا شود؟ و…. در این مطلب از سری مقالات پزشکی جدید مجلۀ سیب به بررسی ملاحظات خاص پیرامون کرونا و مادر های ایرانی می‌پردازیم.
فهرست مطالب
آنچه درمورد مادر کرونایی و بچه شیرخوار باید بدانیم
کماکان یافته‌ها درمورد ویروس کرونا در حال به‌روزرسانی است و روزبه‌روز تحقیقات بیشتری در این زمینه انجام میشود. مهم‌ترین نکاتی که در این مورد به اثبات رسیده‌اند عبار‌ت‌اند از:
- زنان باردار و زنان شیرده در مقایسه با افراد دیگر بیشتر در معرض ابتلا به کووید ـ 19 هستند. زنانی که در این دوران مبتلا به کووید ـ 19 هستند، احتمال زایمان زودهنگام و مرده‌زایی نیز در آن‌ها بیشتر است.
- اکثر نوزادان تازه متولدشده از مادران مبتلا به کووید ـ 19،هنگام تولد، مبتلا نیستند.
- تست کووید ـ 19 برخی از نوزادان بلافاصله پس از تولد مثبت شده است. نمی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌توان تشخیص داد که این نوزادان قبل، حین یا بعد از تولد به ویروس مبتلا شده‌اند.
- اکثر نوزادان مبتلا به کووید ـ 19 با علائم خفیف یا بدون علائم بهبود یافته‌اند. همچنین گزارش‌ها حاکی از آن است که برخی از نوزادان به نوع شدید کووید ـ 19 مبتلا شده‌اند.
مراقبت‌های مادر کرونایی و بچه شیرخوار در بیمارستان
شواهد کنونی نشان میدهد که احتمال ابتلای نوزاد به کووید ـ 19 از والدینش کمتر است؛ به‌ویژه زمانی که والدین اقداماتی مانند پوشیدن ماسک و شستن دست‌ها را انجام می‌دهند. اگر مادر شیرده کرونا بگیرد یا به هر دلیل دیگری لازم باشد در بیمارستان بستری شود، باید تصمیم بگیرد که نوزادش با او در بیمارستان باشد یا خیر.
نگه‌داشتن نوزاد تازه متولدشده در اتاق با مادر این مزیت را دارد که شیردهی را آسان‌تر می‌کند و به پیوند مادر و نوزاد کمک می‌کند. اگر به دلیل کووید ـ 19 مادر در قرنطینه باشد و نوزادش در کنارش باشد، بهتر است اقدامات زیر را برای کاهش احتمال سرایت ویروس به نوزاد خود انجام دهد:
- مادر قبل از اینکه نوزاد را در آغوش بگیرد باید دست‌های خود را حداقل به مدت 20 ثانیه با آب و صابون بشوید. اگر آب و صابون در دسترس نیست، از ضدعفونی‌کنندۀ دست با حداقل 60 درصد الکل استفاده کند؛
- هر زمان که در فاصله 2 متری نوزاد خود است از ماسک استفاده کند؛
- نوزاد را تاحدامکان در فاصله 2 متری خود نگه دارد؛
- با مراقب سلامت خود درمورد اینکه چگونه می‌تواند از نوزاد محافظت کند، برای مثال دربارۀ استفاده از یک محافظ فیزیکی (مانند قراردادن نوزاد در انکوباتور) صحبت کند؛
- وقتی دورۀ قرنطینه مادر به پایان رسید، هنوز باید قبل از مراقبت از نوزاد دست‌های خود را بشوید؛ اما، نیازی به رعایت سایر اقدامات احتیاطی ندارد. بهاحتمال زیاد پس از پایان دورۀ قرنطینه، ویروس را به نوزاد تازه متولدشده یا سایر افراد نزدیک خود منتقل نخواهد کرد.
اگر مادر هنگام ابتلا به کووید ـ 19 علائم داشت، دوران قرنطینۀ او پس از موارد زیر به پایان می‌رسد:
- 10 روز بعد از شروع اولین علائم؛
- 24 ساعت بدون تب و بدون استفاده از داروی تب‌بر.
اگر هم علائم نداشت، قرنطینه 10 روز بعد از مثبت شدن تست کرونا به پایان می‌رسد.
اگر مادر سیستم ایمنی ضعیفی دارد یا مبتلا به نوع شدید کووید ـ 19 باشد، این بازه‌های زمانی برای او متفاوت خواهد بود.
مراقبت‌های مادر کرونایی و بچه شیرخوار در خانه
پروتکلهای بهداشتی مادر مبتلا به کرونا مانند سایر افراد است. بهتر است از سایر اعضای خانواده که مبتلا نیستند جدا شود، و تا زمان بهبودی مادر، فرد دیگری که واکسینه شده است و در خطر ابتلا به ویروس کرونا نیست از نوزاد مراقبت کند. فردی که مراقب نوزاد است نیز باید پروتکلهای بهداشتی را رعایت کند.
بهتر است فرد مراقب از دستکش استفاده کند، دست‌ها را قبل از تماس با نوزاد بشوید و خود و نوزاد را از جهت داشتن علائم کرونا زیر نظر بگیرد. در صورت وجود علائم باید تست کرونا انجام شود.
کرونا و مادر های ایرانی شیرده
شواهد فعلی نشان میدهد که شیر مادر بهاحتمال زیاد ویروس را به نوزادان منتقل نمیکند. زنانی که باردار هستند در دوران شیردهی هستند، تلاش برای باردارشدن میکنند یا ممکن است در آینده باردار شوند توصیه میشود حتماً واکسن بزنند. علاوه بر این، همه افرادی که 18 سال و بالاتر هستند و همۀ افراد ذکر شده باید دوز بوستر واکسن خود را دریافت کنند.
مادر همیشه باید قبل از شیردهی یا دوشیدن شیر دست‌های خود را به مدت 20 ثانیه با آب و صابون بشوید، حتی اگر مبتلا کووید ـ 19 نباشد، باید این کار را انجام دهد. اگر آب و صابون در دسترس نیست، از ضدعفونی‌کنندۀ دست با حداقل 60 درصد الکل استفاده کند.
مادر کرونایی شیرده که قصد شیردادن به نوزاد خود را دارد باید موارد زیر را رعایت کند:
- قبل از شیردهی دست‌های خود را بشوید؛
- در دوران شیردهی و زمانی که نوزاد در فاصله 2 متری او است از ماسک استفاده کند.
اگر مادر مبتلا به کووید ـ 19 است و دوشیدن شیر را انتخاب می‌کند:
- در صورت امکان از پمپ سینه استفاده کند؛
- هنگام دوشیدن شیر از ماسک استفاده کند؛
- دست‌های خود را قبل از دست‌زدن به پمپ یا بطری و قبل از دوشیدن شیر حداقل 20 ثانیه با آب و صابون بشوید؛
- توصیه‌های مربوط به تمیزکردن مناسب پمپ را پس از هر بار استفاده دنبال کند؛
- تمام قسمت‌های پمپ که با شیر مادر در تماس است باید تمیز شود.
در نظر داشته باشید که یک مراقب سالم شیر مادر را به نوزاد تغذیه کند. مراقب باید کاملاً واکسینه شود (حداقل دوهفته پس از دریافت واکسن) و در معرض خطر ابتلای شدید به کووید ـ 19 نباشد. اگر مراقب در همان خانه زندگی می‌کند یا با مادر در تماس نزدیک است و هنوز کاملاً واکسینه نشده است، ممکن است در معرض ابتلا قرار گیرد.
ملاحظات خاص
دقت داشته باشید که همواره کودک، به‌خصوص در سال‌ها و ماه‌های ابتدایی زندگی، بیشتر از هر چیزی نیاز به محبت و پیوند با والدین و خصوصاً مادر خود دارد که این مورد اگر به‌درستی انجام نشود، در آینده باعث بروز مشکلات جسمی و روانی بسیار زیادی برای کودک خواهد شد.
بنابراین، در ضمن همۀ مسائل مربوط به مراقبت‌های کرونا و مادر های ایرانی، در اولین فرصت بعد از بهبودی و اتمام قرنطینه، مادر باید کاملاً به مراقبت فرزند خود باشد و تا جای ممکن نوزاد با شیر مادر مستقیماً تغذیه شود.
سوالات متداول درباره مادر کرونایی و بچه شیرخوار
اگر مادر شیرده کرونا بگیره چیکار کنه؟
مادر شیرده کرونایی باید طبق پروتکلهای پیشگیری عمل کند و تا جای ممکن، یک مراقب واکسینه شده که در خطر ابتلا به ویروس کرونا نیست از نوزاد مراقبت کند.
آیا شیر مادر باعث انتقال ویروس کرونا میشود؟
شواهد فعلی نشان میدهد که شیر مادر بهاحتمال زیاد ویروس را به نوزادان منتقل نمیکند.
مادران شیرده میتوانند واکسن کرونا بزنند؟
توصیه میشود زنانی که باردار هستند، در دوران شیردهی هستند، تلاش برای باردار شدن میکنند یا ممکن است در آینده باردار شوند حتماً واکسن بزنند.
منبع
