تاریخ ارسال : ۱۲ شهریور ۱۴۰۰
در این مقاله مروری خواهیم داشت بر اینکه آزمایش آنتی بادی کرونا چیست و آیا آزمایش آنتی بادی کرونا بعد از واکسن می‌تواند نشانه تاثیرگذاری واکسن باشد یا خیر.
تست آنتی‌بادی یا سرولوژی کرونا که همان آزمایش خون کرونا است، وجود آنتی‌بادی‌‌هایی در خون را بررسی می‌کند که با ویروس عامل کووید 19 مبارزه می‌کنند. تفسیر تست آنتی بادی کرونا IgG و IgM ضد سارس_کو_2 (ویروس عامل کرونا) در تشخیص کووید 19 بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرد.
استفاده از تست آنتی بادی بعد از دریافت واکسن کرونا نیز در حال حاضر به روشی برای بررسی تاثیرگذاری واکسن تبدیل شده است. در این مقاله براساس جدیدترین اطلاعات پزشکی بررسی خواهیم کرد که آیا باید بعد از واکسن کرونا تست آنتی بادی بدهیم و آیا در کل دادن تست آنتی بادی بعد از واکسن کرونا ایده خوبی است یا خیر؛ با مجله پزشکی سلامتی سیب همراه باشید.
فهرست مطالب
آنتی بادی چیست؟
آنتی‌بادی‌ها، پروتئین‌هایی هستند که توسط سیستم ایمنی بدن تولید می‌شوند که به شما در مبارزه با عفونت‌ها کمک می‌کنند. آن‌ها پس از آلوده شدن شما به یک عفونت و یا واکسینه شدن‌تان علیه آن، ساخته می‌شوند. واکسیناسیون یک راه ایمن و مؤثر برای آموختن تولید آنتی‌بادی به بدن است. آنتی‌بادی‌ها می‌توانند برای مدتی بعد از ابتلا، از شما در برابر ابتلای مجدد محافظت کنند. مدت زمان این مصونیت برای هر بیماری و هر فرد متفاوت است.
معمولاً نباید از آزمایش آنتی‌بادی برای تشخیص عفونت فعلی ویروسی که موجب کووید19 می‌شود استفاده نمود. ممکن است این آزمایش در صورت وجود عفونت فعلی، آنتی‌بادی را نشان ندهد زیرا یک تا 3 هفته پس از عفونت، بدن آنتی بادی خواهد ساخت.
نحوه‌ی انجام تست آنتی‌بادی
در حالی که نتیجه‌ی مثبت آزمایش آنتی‌بادی می‌تواند برای شناسایی افرادی که ممکن است قبلاً به عفونت سارس_کو_2 دچار شده‌اند مورد استفاده قرار بگیرد، تحقیقات بیشتری در مورد افرادی که واکسن کووید19 را دریافت کرده‌اند مورد نیاز است. در حال حاضر مشخص نیست که آزمایشات آنتی‌بادی سارس_کو_2 برای تعیین سطح مصونیت پس از پاسخ ایمنی به واکسن کووید19 مفید هستند یا خیر.
اگر نتایج آزمایش آنتی‌بادی اشتباه تفسیر شود، محتمل است که افراد برای قرار گرفتن در معرض ویروس کرونا اقدامات احتیاطی کمتری انجام دهند که می‌تواند خطر ابتلا به این ویروس را در آن‌ها افزایش دهد.
تصمیم گیری‌ها درباره‌ی آزمایش، توسط بخش‌های بهداشتی دولتی یا محلی یا متخصصین مراقبت‌های بهداشتی صورت می‌گیرد.
آزمایش آنتی‌بادی برای کووید 19 به واسطه‌ی متخصصین مراقبت‌های بهداشتی و آزمایشگاه‌ها قابل انجام است. با پزشک خود درباره ارائه‌ی این خدمت توسط آن‌ها و نیاز شما به انجام آن مشورت کنید.
آزمایش آنتی‌بادی کرونا قبل از دریافت واکسن
توجه داشته باشید که نتیجه‌ی مثبت آزمایش آنتی‌بادی به این معنی نیست که به میزان خاصی در برابر ویروس کرونا ایمنی و مصونیت دارید. اگر نتیجه‌ی آزمایش شما در تست آنتی‌بادی کووید 19 مثبت باشد، بدان معناست که احتمالاً قبلاً به این ویروس آلوده شده‌اید. توصیه می‌شود که حتما با پزشک خود در مورد معنی نتایج آزمایش آنتی بادی کرونا صحبت کنید.
همچنین بخوانید: قبل و بعد از واکسن کرونا چه باید کرد؟
آزمایش آنتی بادی کرونا بعد از واکسن
اگر نتیجه‌ی تست شما در آزمایش آنتی‌بادی کرونا مثبت باشد، احتمالاً قبلاً به این ویروس آلوده شده‌اید. واکسن کووید 19 نیز ممکن است برای برخی از آزمایشات آنتی بادی، اما نه برای همه، نتایج مثبت آنتی بادی را نشان دهد. نباید نتایج آزمایش آنتی‌بادی کرونا خود را به عنوان نشان‌دهنده‌ی سطح خاصی از ایمنی یا مصونیت در برابر عفونت کرونا تفسیر کنید.
به طور کلی، بیشتر مردم نیازی به آزمایش آنتی بادی کرونا بعد از واکسن ندارند. مانند سرخک یا فلج اطفال، داده‌های زیادی از آزمایشات بالینی و طرح‌های واکسیناسیون در حال اجرا، این اطمینان را می‌دهد که واکسن کووید19 مصونیت ایجاد می‌کند. تنها افرادی که دارای بیماری‌های زمینه‌ای هستند یا از داروهای سرکوب کننده‌ی سیستم ایمنی استفاده می‌کنند، به احتمال زیاد واکنش نامناسب واکسن را تجربه خواهند کرد.
براساس اعلام سازمان کنترل و پیشگیری از بیماری‌های آمریکا، حتی زمانی که واکسن کرونا در بدن شما به خوبی تاثیر گذاشته باشد نیز ممکن است که تست آنتی بادی منفی شود. دلیل این مسئله مختلف بودن متودها در انجام تست آنتی بادی کرونا است و به همین دلیل، نمی‌توان از تست آنتی بادی کرونا به عنوان معیاری برای اثرگذاری واکسن استفاده کرد.
همچنین بخوانید: کرونا امیکرون چه علائمی دارد؟
سازمان بهداشت جهانی آزمایش آنتی‌بادی کرونا بعد از واکسن را تنها برای افرادی که علائم بیماری دارند یا افرادی که به عنوان بخشی از یک برنامه و طرح آزمایش با آن‌ها تماس گرفته‌اند توصیه می‌کند.
خواندن جواب آزمایش آنتی‌بادی کرونا
ابتدا باید برای اطلاع از اینکه مقدار آنتی بادی کرونا باید چند باشد، خواندن جواب آزمایش کرونا، تفسیر تست آنتی بادی کرونا IgG و IgM و در نهایت اطلاع از وضعیت نهایی‌تان، با اصطلاحات مورد استفاده در تفسیر نتایج که در آزمایشگاه‌های مختلف ممکن است با هم متفاوت باشند آشنا شوید:
مثبت (Positive): بدن شما آنتی‌بادی IgG کووید19را تولید کرده است و احتمال ابتلای قبلی به کرونا زیاد است. ممکن است بعضی از بیماران مبتلا به کرونا در گذشته هیچ علائمی را تجربه نکرده باشند اما بدن آن‌ها آنتی بادی تولید کرده باشد. در حال حاضر مشخص نیست که آیا IgG مثبت در آینده در برابر عفونت کووید19 مصونیت دارد یا خیر. لطفاً اقدامات احتیاطی همگانی مثل فاصله گذاری اجتماعی، شستن دست‌ها و استفاده از وسایل محافظت شخصی مانند ماسک یا دستکش را حتما در دستور کار خود قرار دهید.
منفی (Negative): آزمایش آنتی‌بادی IgG کووید19منفی است. این بدان معناست که شما به کووید19 آلوده نشده‌اید. لطفاً توجه داشته باشید، تولید سطوح قابل تشخیص IgG پس از عفونت ممکن است 14 تا 21 روز به طول بیانجامد. اگر در 3 هفته گذشته علائم شبیه کووید19 داشتید و آزمایش شما منفی بود، تکرار آزمایش در 1 تا 2 هفته‌ی بعد، ممکن است نتیجه‌ی مثبت را نشان دهد.
مبهم (Equivocal): نتایج آزمایش شما نمی‌تواند به عنوان مثبت یا منفی تفسیر شود. شایع‌ترین علل نتایج مبهم وجود پاسخ ایمنی است. در صورت حصول نتیجه‌ی مبهم، ممکن است تکرار آزمایش نتایج قابل اطمینان‌تری به همراه داشته باشد.
توجه داشته باشید که به منظور خواندن جواب آزمایش آنتی بادی کرونا، باید با این روش تعیین آنتی بادی که در برخی آزمایشگاه‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد، نیز آشنا شوید:
≥ 1.4 : این یک نتیجه مثبت است و احتمال ابتلا قبلی به کرونا بالا است.
< 1.4 : این یک نتیجه منفی است. سوالی که رایج است این است که برای مثال اگر نتیجه‌ی تست 1.3 بود، آیا این بدان معناست که کمی IgG تولید شده و نتیجه‌ی تست می‌تواند مثبت باشد؟ پاسخ منفی است. حتی این اختلاف کم نیز بدان معناست که فرد به کووید19 آلوده شده است.
گاهی نیز نتایج به شرح زیر گزارش داده می‌شوند:
واکنشی (Reactive): شما آنتی بادی IgG کووید19را تولید کرده‌اید و احتمال ابتلا قبلا به کرونا مبتلا شده‌اید.
غیرواکنشی (Non-Reactive): آزمایش آنتی بادی IgG کووید 19منفی بود. این بدان معناست که شما به کووید19 آلوده نشده‌اید.
آنتی بادی کرونا باید چند باشد؟
شاید این سؤال مطرح شود که آنتی بادی کرونا باید چند باشد؟ با توجه به روش‌های ارائه‌ی نتایج تست آنتی‌بادی، نمی‌توان از میزان دقیق آنتی‌بادی مطلع شد. متخصصین آزمایشگاه، براساس پروتکل‌های کیت‌ها، در نهایت وجود یا عدم وجود آنتی‌بادی را در برگه‌ی نتایج گزارش می‌دهند. پس نمی‌توان با بررسی برگه‌ی آزمایش متوجه شد که آنتی بادی کرونا باید چند باشد.
از چه آزمایش دیگری برای تشخیص کووید19 استفاده می‌شود؟
علاوه بر آزمایش آنتی بادی کرونا، از تست PCR و آزمایش‌های آنتی‌ژن نیز برای تشخیص ابتلا به کرونا استفاده می‌شود.
آزمایش PCR
آزمایش PCR یک تست کووید19 است که مواد ژنتیکی ویروس با استفاده از تکنیک آزمایشگاهی به نام واکنش زنجیره‌ای پلیمراز (PCR) را تشخیص می‌دهد و در آن یک نمونه مایع با مخاط بینی یا گلو جمع‌آوری در تست PCR از متقاضی دریافت می‌شود.
اگر آنالیز نمونه در همان محل انجام شود نتیجه پس از دقایقی در دسترس خواهد بود و یا ممکن است در صورت ارسال نمونه به آزمایشگاه بیرون یا در محل‌هایی که فرآیند آزمایش با تأخیر صورت می‌گیرد، دریافت نتیجه چند روز یا کمی بیشتر طول بکشد. در صورتیکه که تست PCR توسط متخصص انجام شود، می‌تواند بسیار دقیق باشد، اما در آزمایشات سریع در برخی موارد ممکن است خطا رخ دهد و برخی موارد مثبت تشخیص داده نشوند.
آزمایش‌های آنتی‌ژن
در آزمایش‌های آنتی‌ژن پروتئین‌های خاصی را روی سطح ویروس شناسایی می‌کنند و با کمک آن‌ها ابتلا یا عدم ابتلا به کرونا را تشخیص می‌دهند.
معنی حساسیت و ویژگی در آزمایش آنتی‌بادی چیست؟
برای خواندن جواب آزمایش آنتی بادی کرونا همچنین به اطلاع از اصطلاحات دیگری نیاز است.
«حساسیت» در تست آنتی بادی کرونا نشان دهنده‌ی توانایی این آزمایش برای شناسایی افرادی است که دارای آنتی‌بادی‌های سارس کو 2 هستند و به عنوان نرخ مثبت واقعی شناخته می‌شود. یک آزمایش بسیار حساس که اکثر افرادی را که واقعاً دارای آنتی‌بادی هستند شناسایی می‌کند و تعداد کمی از افراد دارای آنتی‌بادی‌ها در این آزمایش بدون تشخیص باقی می‌مانند (منفی کاذب).
همچنین بخوانید: پرسش و پاسخ کرونا و سوالات متداول
«ویژگی» توانایی آزمایش آنتی بادی کرونا در شناسایی صحیح افراد بدون آنتی‌بادی سارس کو 2 است و به عنوان نرخ منفی واقعی شناخته می‌شود. یک آزمایش بسیار خاص که افرادی را که واقعاً فاقد آنتی‌بادی هستند، شناسایی می‌کند، در حالی که تعداد کمی از افراد بدون آنتی بادی، دارای آنتی‌بادی تشخیص داده می‌شوند (مثبت کاذب).
معنای ارزش اخباری مثبت و منفی در آزمایش آنتی‌بادی چیست؟
«ارزش اخباری مثبت و منفی » میزان احتمال افرادی که نتیجه آزمایش آن‌ها مثبت است و واقعاً آنتی‌بادی داشته باشند یا نداشته باشند را نشان می‌دهد. ارزش‌های اخباری مثبت و منفی برای آزمایش آنتی‌بادی کرونا، تحت تأثیر میزان رایج آنتی بادی‌های سارس_کو_2 در جمعیت مورد آزمایش در زمان معین تعیین می‌شود.
به بیان خیلی ساده، ارزش اخباری پیشبینی می‌کند که اگر از فردی آزمایش آنتی بادی کرونا گرفته شود، احتمال مثبت بودن یا منفی بودن آن پاسخ تست چقدر است.
هزینه‌ی آزمایش آنتی‌بادی کرونا
اگر به انجام آزمایش آنتی‌بادی کرونا نیاز دارید، خوب است بدانید در زمان نگارش این مطلب، در برخی مراکز هزینه‌ی آزمایش آنتی بادی کرونا بین 150 تا 200 هزار تومان است. در بیمارستان‌های دولتی هزینه‌ی آزمایش آنتی‌بادی کرونا در صورت داشتن بیمه در حدود 30 الی 40 هزار تومان و در صورت نداشتن بیمه در حدود 90 هزار تومان خواهد بود.
کلام آخر
آزمایش خون کرونا یا تست سرولوژی ابتلای قبلی فرد به کووید19را نشان می‌دهد. در حال حاضر، محققان نمی‌دانند که آیا وجود آنتی‌بادی‌ها به معنی مصونیت شما در برابر کووید19 است یا خیر و این مصونیت چقدر طول می‌کشد. آزمایش آنتی بادی کرونا بعد از واکسن، برای تعیین ایمنی یا مصونیت توصیه نمی‌شود چراکه حتی اگر واکسن شما کاملا تاثیرگذار بوده باشد ممکن است تست آنتی بادی منفی شود و حتی مثبت بودن تست آنتی بادی نیز نشانه مصونیت در مقابل کرونا نیست.
Sources:
