تاریخ ارسال : ۱۴ آذر ۱۴۰۰
در این مقاله از سری مقالات اطلاعات بیماری ها توضیح میدهیم که بیماری کرون چیست و چگونه بروز میکند. همچنین در مورد علل، تشخیص، عوارض و درمان آن صحبت میکنیم و نکات تغذیهای را ارائه میدهیم.
فهرست مطالب
بیماری کرون چیست؟
بیماری کرون یک بیماری التهابی روده است؛ به این معنا که التهاب سلولهای روده منجر به بیماری میشود. التهاب یک فرایند سیستمیک و طبیعی در بدن است که بدن از آن برای مبارزه با بیماریها و عوامل بیماریزا استفاده میکند. اما، گاهی همین التهاب خود باعث دردسر میشود و منجر به بیماری میشود.
بیماری کرون بیشتر رودۀ باریک و رودۀ بزرگ را درگیر میکند؛ اما، در بعضی افراد کل دستگاه گوارش و حتی دهان را ممکن است درگیر میکند.
برای پاسخ به سؤال منظور از بیماری کرون چیست باید بگوییم که بیماری کرون یک بیماری التهابی بر اساس خودایمنی است. این بیماری عمدتاً سیستم روده را درگیر میکند؛ اما، به صورتهای مختلفی بروز میکند و پوست، مفاصل، استخوانها، چشمها، کلیهها و کبد را درگیر میکند. علائم بیماری کرون میتواند شامل زخم روده، ناراحتی و درد باشد.
اگرچه معمولاً در کودکی یا اوایل بزرگسالی شروع میشود؛ اما، میتواند در هر سنی نمایان شود.
علت ایجاد بیماری کرون التهاب روده چیست؟
دقیقاً مشخص نیست که علت ایجاد بیماری کرون التهاب روده چیست. بیماری کرون و التهاب روده ممکن است از واکنش غیرطبیعی سیستم ایمنی ناشی شود. درواقع هنوز دقیقاً مشخص نشده است که آیا کرون یک بیماری خودایمنی است یا بیماری کرون باعث بروز بیماری خودایمنی میشود. (بیماری خودایمنی بیماری است که سیستم ایمنی بهجای حمله به عوامل بیماریزا به خود بدن حمله میکند). خلاصهوار در اینجا ببینیم که علت بیماری کرون چیست.
- عوامل ژنتیکی
- سیستم ایمنی
- فاکتورهای محیطی
- باکتری یا ویروس نیز ممکن است نقش داشته باشد. برای مثال، تحقیقات نشان میدهد که بین باکتری اشریشیا کلی و بیماری کرون ارتباط وجود دارد.
- سیگار کشیدن یکی دیگر از عوامل خطر بیماری کرون است.
درنتیجه خلاصه و دقیق نمیتوان گفت که علت بیماری کرون چیست. ارتباط عوامل بالا با بیماری کرون تقریباً اثبات شده است؛ اما، نمیتوان با قطعیت وجود بیماری کرون در یک فرد را به یکی از موارد بالا ارتباط داد.
علائم بیماری کرون روده چیست؟
همانطور که گفتیم بیماری کرون میتواند از دهان تا مقعد را درگیر کند (اگرچه اغلب روده را درگیر میکند)؛ بنابراین، باتوجهبه وسعت درگیری و شدت مناطق درگیر شده، فرد مبتلا ممکن است علائم متفاوتی داشته باشد. مهمترین این علائم عبارتاند از:
- درد: درد میتواند از درد کشنده و شدید تا درد مبهم و مزمن متغیر باشد و اگر روده انسداد پیدا کند و سوراخ شود، درد شدید شده و با خصوصیات خاص خود نمایان میشود؛
- زخم روده و خون در مدفوع؛
- زخمهای دهانی؛
- اسهال؛
- خستگی؛
- کاهش اشتها و کاهش وزن؛
- کم خونی؛
- خونریزی مقعد و بیماری شقاق مقعد؛
- التهاب چشم (یووئیت)؛
- التهاب مفاصل و ستون مهرهها (آرتریت ناشی از بیماری التهابی روده)؛
- بثورات پوستی؛
- التهاب کبد و مجاری صفراوی؛
- مشکلات قاعدگی در زنان؛
- انواع مشکلات بارداری (سقط، زایمان زودرس و…)؛
- و….
عوارض بیماری کرون چیست؟
عوارض بیماری کرون میتوانند بسیار بد و جبرانناپذیر باشند. هرچه علائم فرد شدیدتر باشد ریسک داشتن عوارض در آن فرد بیشتر است. برای پاسخ به این سؤال که عوارض بیماری کرون چیست باید بگوییم که مهمترین عوارض بیماری کرون عبارتاند از:
- خونریزی داخلی؛
- تنگی روده: که شامل باریک شدن بخشی از روده میشود و باعث زخم روده و انسداد جزئی یا کامل آن میشود؛
- سوراخ شدن روده: سوراخ کوچکی در دیوارۀ روده که منجر به نشت، عفونت و آبسه میشود؛
- فیستول روده: شامل کانالی است که بین دو قسمت روده تشکیل میشود؛
- کمبود آهن شدید و کمخونی شدید؛
- مشکلات جذب غذا؛
- سرطانهای گوارشی.
آیا بیماری کرون روده خطرناک است؟
بیماری کرون بهخودیخود خطرناک نیست؛ اما، در صورت شدید شدن بیماری و شدتگرفتن علائم و داشتن عوارض حتی میتواند موجب مرگ شود؛ بنابراین، میتوان گفت که بیماری کرون روده خطرناک است اگر درمان نشود و علائم آن کنترل نشوند.
درمان بیماری کرون روده
هدف از درمان بیماری کرون کاهش علائم، افزایش کیفیت زندگی و کاهش بروز عوارض است. درمان آن در سه دسته درمان دارویی، درمان جراحی و رژیم غذایی تقسیم میشود. در ادامه به توضیح آنها میپردازیم. دورۀ درمان بستگی به موارد زیر دارد:
- جایی که التهاب رخ میدهد؛
- شدت موضوع؛
- هرگونه عارضه؛
- پاسخ فرد به درمانهای قبلی.
برخی از افراد برای دورههای طولانی، حتی سالها، بدون اینکه هیچ علامتی داشته باشند بهبود مییابند. اینها دورههای خاموشی بیماری کرون هستند. بااینحال، علائم معمولاً دوباره شعلهور میشوند. ازآنجاییکه، زمان بهبودی بسیار متفاوت است، دانستن اینکه درمان چقدر مؤثر است و بهبودی چقدر طول میکشد دشوار است.
درمان دارویی بیماری کرون
داروهای زیادی برای بیماری کرون وجود دارد که اغلب این داروها تمرکز بر کاهش التهاب روده دارند. از بهترین درمانهای دارویی بیماری کرون عبارتاند از:
- آمینو سالیسیلاتها؛
- استروئیدها؛
- آنتیبیوتیکها؛
- داروهای ضد اسهال و جایگزینی مایعات.
در سالهای اخیر، با ساخت داروهای بیولوژیک قدم بزرگی در مدیریت و کنترل بیماریهای خودایمنی و بیماریهایی نظیر کرون برداشته شده است. این داروهای بیولوژیک مولکولها و پروتئینهای انسانی هستند که موارد مؤثر در ایجاد بیماریها را هدف قرار میدهند و با مهار آنها بهبود قابلتوجهی در فرایند بیماری حاصل میشود. مهمترین داروهای بیولوژیکی که در درمان بیماری کرون به کار میروند عبارتاند از:
- اینفیلیکسماب؛
- آدالیموماب؛
- سرتولیزوماب.
برخی از مطالعات نشان میدهد که استفاده از داروهای بیولوژیک میتواند احتمال نیاز به جراحی شکم را در مدت 10 سال به 30 درصد کاهش دهد. قبل از معرفی بیولوژیکها، محققان این رقم را 40 تا 55 درصد اعلام کردند. همچنین به نظر میرسد که داروهای بیولوژیک خطر عوارض جانبی کورتیکواستروئیدها را کاهش میدهند.
انواع مختلفی از داروهای بیولوژیک وجود دارد و هر شخصی نسبت به آنها واکنش متفاوتی نشان میدهد. پزشک گزینۀ مناسبی را توصیه میکند و درصورتیکه انتخاب اول بیاثر باشد جایگزین یا ترکیبی از داروها را پیشنهاد میکند.
درمان جراحی بیماری کرون روده
اکثر افراد مبتلا به بیماری کرون ممکن است درنهایت نیاز به جراحی داشته باشند. جراحی علائمی را که به دارو پاسخ ندادهاند تسکین میدهد. همچنین به رفع عوارضی مانند آبسه، سوراخ شدن یا انسداد و خونریزی کمک کند.
برداشتن بخشی از روده میتواند کمک کند؛ اما، بیماری کرون را درمان نمیکند. التهاب اغلب به ناحیهای در کنار ناحیۀ برداشتهشده برمیگردد. برخی از افراد در طول زندگی خود به بیش از یک روش نیاز دارند.
رژیم غذایی و تغذیه در درمان بیماری کرون
کودکان مبتلا به بیماری کرون ممکن است به مکملهای مایع پرکالری نیاز داشته باشند؛ زیرا، بیماری کرون باعث کاهش جذب مواد غذایی و اسهال میشود.
بسیاری از افراد مبتلا به کرون میگویند که غذاهای زیر اسهال و گرفتگی عضلات شکم را افزایش میدهند و درواقع علائم را بدتر میکنند ازجمله:
- دانههای حجیمشده؛
- محصولات لبنی؛
- غذاهای ادویهدار؛
- الکل.
درصورتیکه علائم با مصرف غذایی خاص تشدید شود بهتر است آن غذا مصرف نشود.
تفاوت بیماری کرون با کولیت اولسروز
بیماری کولت اولسروز یا کولت زخمی یک بیماری دیگر التهابی روده است که در بعضی علائم (خصوصاً علائم خارج رودهای) با کرون مشترک است؛ اما، در یک سری ویژگیها با بیماری کرون تفاوت دارد. بیماری کولت اولسروز برخلاف کرون فقط رودۀ بزرگ را درگیر میکند و ضایعات التهابی روده به شکل پیوسته هستند.
تفاوت دیگر بیماری کرون با کولت اولسروز این است که در کرون تمام لایههای روده ملتهب میشوند؛ اما، در کولت فقط لایۀ مخاطی درگیر میشود. جراحی در کولت اولسروز اغلب درمانبخش است. اما، در درمانهای دارویی معمولاً مشترکاند. عوارض کولت اولسروز متفاوت از بیماری کرون است.
تفاوت بیماری کرون با سلیاک
برخلاف بیماری کرون، سلیاک یک بیماری التهابی روده نیست درواقع واکنش حساسیتی روده به گلوتن و یک سری مواد دیگر است که میتواند اساس خودایمنی نیز داشته باشد. در بیماری سلیاک، پرزهای روده تخریب میشوند و سطح جذبی روده بسیار کاهش مییابد و بیمار دچار سوءتغذیه و کمبود مواد غذایی میشود. همچنین بیماری سیلیاک با اسهال و نفخ همراه است؛ اما، عوارض بیماری کرون را ندارد.
سوالات متداول درباره بیماری کرون
بیماری کرون چیست؟
بیماری کرون یک بیماری التهابی روده با ماهیت خود ایمنی است که تمام لایههای ساختاری روده را از دهان تا مقعد میتواند گرفتار کند و میتواند درگیریهای چشمی و مفصلی نیز داشته باشد.
علت بیماری کرون چیست؟
علت بیماری کرون دقیقاً مشخص نیست؛ اما، واکنشهای خود ایمنی، ژنتیک، سیگار و بعضی باکتریها یا ویروسها در ایجاد آن نقش دارند.
بیماری کرون روده خطرناک است؟
درصورت کنترل نکردن و درمان نشدن میتواند عوارض بسیار وخیمی داشته باشد و حتی سرطان و مرگ را به دنبال داشته باشد.
منبع
https://www.medicalnewstoday.com